Nhau tiền đạo là tình trạng một phần hoặc cả bánh nhau nằm tại vị trí ngang qua cổ tử cung, có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm đến tính mạng cho cả mẹ và bé. Vì vậy, siêu âm là biện pháp chẩn đoán và theo dõi tình trạng nhanh, dễ thực hiện và đem lại hiệu quả cao để từ đó có biện pháp can thiệp phù hợp.
1. Nhau tiền đạo
Nhau thai là cơ quan hình thành bên trong tử cung của người mẹ khi mang thai, có vai trò cung cấp oxy và các chất dinh dưỡng cho thai nhi phát triển. Bên cạnh đó nhau thai còn bảo vệ thai nhi khỏi những tác động từ cơ thể mẹ và môi trường bên ngoài. Vì vậy, những bệnh lý từ mẹ đều ảnh hưởng tới sức khỏe và sự phát triển của thai nhi khi còn ở trong thời gian thai kỳ.
Nhau tiền đạo là tình trạng xảy ra khi một phần hoặc tất cả bánh nhau nằm ngang qua lỗ cổ tử cung. Thông thường bánh nhau sẽ bám cao hơn tại vị trí trên thành tử cung của thai phụ. Nhau tiền đạo xảy ra với tỷ lệ 1/200 tổng số ca mang thai. Dấu hiệu nhận biết người mẹ có khả năng bị nhau tiền đạo đó là chảy máu âm đạo không gây đau đớn, đặc biệt là vào khoảng tuần thứ 30 của thai kỳ.
Nhau tiền đạo được phân loại theo vị trí bám bao gồm:
- Nhau tiền đạo bám thấp: bờ bánh nhau bám vào đoạn dưới của tử cung chưa qua đến lỗ trong tử cung
- Nhau tiền đạo bám mép: bờ bánh nhau bám trên bờ lỗ trong cổ tử cung
- Nhau tiền đạo bám trung tâm: bánh nhau che kín một phần lỗ trong cổ tử cung
- Nhau tiền đạo trung tâm: bánh nhau che kín hoàn toàn lỗ trong cổ tử cung và chiếm tỷ lệ khoảng 20-30% trong các trường hợp.
Có bốn loại nhau tiền đạo được phân loại theo vị trí bám
Nhau tiền đạo có thể dẫn tới tình trạng băng huyết trong thời gian thai kỳ và ngay cả khi sinh, và gây nguy hiểm thậm chí đe dọa tới tính mạng của thai phụ và thai nhi:
- Đối với thai phụ: gây ra xuất huyết tái phát nhiều lần trong thời gian thai kỳ dẫn tới mất máu ở thai phụ, dễ sinh non, nhiễm trùng,…
- Đối với thai nhi: suy dinh dưỡng, suy thai,… Nếu người mẹ mất máu quá nhiều bác sĩ sẽ chỉ định mổ cấp cứu lấy thai, do vậy thai nhi sẽ sinh non và có nguy cơ suy hô hấp,…
2. Vai trò của siêu âm trong chẩn đoán nhau tiền đạo
Siêu âm là phương pháp chẩn đoán hình ảnh được sử dụng trong theo dõi và chẩn đoán các bệnh lý ở thai kỳ. Đây là một kỹ thuật dễ thực hiện, cho ra kết quả nhanh chóng và chính xác. Siêu âm ngả âm đạo và siêu âm thành bụng được khuyến cáo sử dụng ở bất kỳ thời điểm nào để giúp chẩn đoán chính xác mà không làm tăng nguy cơ chảy máu. Khi nghi ngờ một bánh nhau bám ở vị trí thấp có thể được ghi nhận ở tuần thai 16 để tiếp tục theo dõi, đánh giá lại vị trí bánh nhau tại lần siêu âm tiếp theo ở tuần thai thứ 26, 32 và 36. Nhau tiền đạo được chẩn đoán vào quý 3 thai kỳ (sau tuần thứ 35 của thai kỳ). Các trường hợp mép bánh nhau cách lỗ trong cổ tử cung dưới 10 mm hoặc bánh nhau che phủ hoàn toàn lỗ trong cổ tử cung cần được lên kế hoạch mổ chủ động lấy thai từ tuần thứ 36 – 38 của thai kỳ.
Siêu âm chẩn đoán nhau tiền đạo thường được tiến hành sau tuần thứ 35 của thai kỳ
- Nhau tiền đạo bám thấp: hình ảnh siêu âm qua âm đạo cho thấy bánh nhau thai phía sau có đầu nhau ở trên lỗ cổ tử cung phí trong. Nhau tiền giáp với lỗ cổ tử cung phía trong nhưng không bao phủ lên nó.
- Biến chứng nhau cài răng lược: trên hình ảnh siêu âm cho thấy khoảng cách giữa bánh nhau và thành bàng quang thu hẹp lại ,trên phổ siêu âm doppler mạch máu xuyên qua thành của cơ tử cung cho đến thành bàng quang. Biến chứng nhau cài răng lược có thể phát hiện nhờ vào siêu âm sớm từ tuần thứ 28 của thai kỳ.
Bên cạnh đó, siêu âm giúp phân biệt chẩn đoán nhau tiền đạo với trường hợp bàng quang căng quá mức. Trường hợp bàng quang căng quá mức có thể đẩy phần trước dưới của tử cung ra phía sau và dễ nhầm với nhau tiền đạo. Lúc này trên hình ảnh siêu âm qua thành bụng cho thấy bàng quang căng quá mức cho hình ảnh giống với nhau thai ở sản phụ không có nhau tiền đạo.
Tóm lại, nhau tiền đạo là một bệnh lý sản khoa có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi. Siêu âm có vai trò rất quan trọng trong chẩn đoán nhau tiền đạo, và theo dõi tình trạng của thai nhi và thai phụ. Vì vậy, thai phụ cần thăm khám thường xuyên, siêu âm định kỳ để được chẩn đoán và có biện pháp can thiệp kịp thời.
Để bảo vệ sức khỏe thai phụ và bé trong suốt thai kỳ, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec cung cấp dịch vụ thai sản trọn gói như một giải pháp giúp mẹ bầu an tâm vì đã có sự đồng hành của đội ngũ y bác sĩ trong suốt thai kỳ. Khi lựa chọn Thai sản trọn gói, thai phụ được:
- Quá trình mang thai được theo dõi bởi đội ngũ bác sĩ có trình độ chuyên môn cao
- Thăm khám đều đặn, phát hiện sớm các vấn đề bất thường
- Thai sản trọn gói giúp thuận tiện cho quá trình sinh đẻ
- Trẻ sơ sinh được chăm sóc toàn diện
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn