Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ nội trú Lê Thanh Tuấn – Khoa Ngoại tổng hợp – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang. Bác sĩ có nhiều kinh nghiệm trong khám, điều trị, phẫu thuật các bệnh lý ổ bụng.
Phẫu thuật nội soi cắt đoạn ruột non được chỉ định khi đoạn ruột non không bình thường hoặc bị bệnh. Phẫu thuật nội soi có nhiều ưu điểm so với mổ hở truyền thống, bệnh nhân nhanh hồi phục, thời gian nằm viện ngắn, yếu tố thẩm mỹ bảo đảm do vết sẹo mổ rất nhỏ và nhanh lành.
1. Phẫu thuật cắt đoạn ruột non được thực hiện trong những trường hợp nào?
Cắt đoạn ruột non là một phẫu thuật được chỉ định trong các trường hợp đoạn ruột không bình thường hoặc bị bệnh. Cụ thể như:
- Đoạn ruột non bị hoại tử do các nguyên nhân như xoắn ruột, tắc ruột cơ học, lồng ruột cấp tính tới muộn, nghẹt ruột do thoát vị,… Việc cắt ruột non trong trường hợp này là bắt buộc, nếu đoạn ruột non hoại tử không được xử lý, sẽ dần thối rữa, gây nhiễm trùng ổ bụng, đe dọa tính mạng người bệnh. Việc đánh giá đoạn ruột hoại tử có thể dựa vào các yếu tố như: màu sắc đoạn ruột biến đổi khác thường, chuyển sang màu đen hoặc thâm tím, thành đoạn ruột dày, mất độ trơn bóng, các mạch máu trên bề mặt ruột không còn đập theo nhịp tim,…
- Bệnh nhân mắc các bệnh lý: GIST (u mô đệm ống tiêu hóa), u carcinoid hồi tràng, bệnh Crohn, lao ruột, polyp lan tỏa ruột non,…
- Thương tổn đứt mạch máu mạc treo gây thiếu máu nuôi dưỡng một đoạn ruột non.
- Thương tổn thủng-rách lớn trên quai ruột, thương tổn ở bờ mạc treo hoặc có nhiều thương tổn tập trung nhau.
Những đoạn ruột không bình thường hoặc bị bệnh thường được chỉ định cắt bỏ
Có hai phương pháp mổ cắt ruột non là mổ hở và mổ nội soi. So với mổ hở truyền thống, mổ nội soi có nhiều ưu điểm như:
- Bệnh nhân ít đau, mổ nội soi ít xâm lấn nên thời gian phục hồi nhanh, giảm thời gian nằm viện.
- Yếu tố thẩm mỹ đảm bảo, vết sẹo nhỏ và nhanh lành hơn.
Tuy nhiên không phải trường hợp nào cũng phù hợp với mổ nội soi. Phẫu thuật nội soi cắt đoạn ruột non chống chỉ định với bệnh nhân có thể trạng suy yếu, suy thở không cho phép bơm hơi ổ bụng, người có tiền sử mổ bụng nhiều lần hoặc bệnh nhân ung thư đã di căn.
Video đề xuất:
Khám sức khỏe định kỳ tại Vinmec: Bảo vệ bạn trước khi quá muộn!
2. Mổ cắt ruột non bằng phương pháp nội soi được thực hiện như thế nào?
Mổ cắt đoạn ruột non bằng phương pháp nội soi được thực hiện theo các bước như sau:
- Bệnh nhân được gây mê nội khí quản, nằm trên giường mổ với tư thế nằm ngửa, hai chân dạng, kỹ thuật viên phụ mổ tiến hành đặt ống dẫn lưu bàng quang. Bệnh nhân nằm đầu thấp, tùy theo vị trí tổn thương mà nghiêng phải hoặc nghiêng trái.
- Bác sĩ phẫu thuật chính đứng giữa hai chân người bệnh, hai phụ mổ đứng hai bên, kỹ thuật viên dụng cụ đứng bên trái người bệnh.
- Quá trình mổ sử dụng từ 3-4 trocar, 1 trocar đặt dưới rốn, 1 trocar đặt hố chậu phải, 1 trocar đặt hố chậu trái, có thể đặt thêm 1 trocar ở trên xương mu nếu cần thiết.
- Bác sĩ sau khi khảo sát vị trí tổn thương của ruột non sẽ tiến hành giải phóng mạc treo ruột non tương ứng với đoạn ruột non cần cắt bỏ. Các dụng cụ có thể dùng để cặp cắt mạch máu là clip. dao siêu âm, stapler mạch,…Dùng dụng cụ đưa đoạn ruột cần cắt ra ngoài ổ bụng, cắt đoạn ruột non như thực hiện với mổ hở.
Mổ cắt nội soi ruột non phải được thực hiện theo đúng quy trình
Sau khi cắt đoạn ruột bị thương tổn, kíp mổ sẽ tiến hành phẫu thuật nối ruột non, việc lựa chọn kỹ thuật nối nào phụ thuộc vào tình trạng bệnh lý và cấp máu của đoạn ruột còn lại:
- Kỹ thuật khâu nối ruột tận- tận: áp dụng khi hai mặt cắt có khẩu kính bằng nhau hoặc so le không đáng kể. Mạc treo ruột mỏng, mềm mại, đảm bảo sự nuôi dưỡng tốt cho miệng nối. Hai mép mặt cắt ruột không còn tổn thương bệnh lý. Nếu hai mặt cắt so le nhiều thì một mặt cắt ở đầu ruột nhỏ hơn phải được cắt vát. Có thể khâu nối tận-tận một lớp hoặc hai lớp. Ưu điểm của phương pháp khâu nối này là giúp trả lại hình dạng giải phẫu học, sóng nhu động ruột được liên tục qua miệng nối mà không bị đổi chiều, phù hợp với sinh lý.
- Kỹ thuật nối ruột bên-bên: được thực hiện khi khẩu kính hai mặt cắt so le nhau đáng kể. Không đảm bảo chắc chắn tình trạng tổn thương về bệnh lý của hai mặt cắt ruột hoặc khẩu kính hai mặt cắt nhỏ quá, mạc treo ruột dày, thành ruột phù nề, dày cộm. Có nhiều phương pháp để nối ruột bên-bên như phương pháp Moynihan, phương pháp Mayo,…
- Kỹ thuật nối ruột tận-bên: là kỹ thuật khó, chỉ nên lựa chọn khi không thể thực hiện các phương pháp nối ruột khác, thực chất đây là phối hợp của hai kỹ thuật nối tận-tận với kỹ thuật nối bên-bên. Nên hạn chế lựa chọn phương pháp này vì các nhược điểm như: khó làm, để lại một túi thừa của một đầu ruột đã được đóng kín, có điểm yếu ở bờ mạc treo ruột, làm mất hình dạng giải phẫu ruột non,…
Ngoài ra, trong một số trường hợp cụ thể, kíp mổ có thể thực hiện kỹ thuật cắt nối ruột ngoài ổ bụng. Trong đó, nội soi chỉ được sử dụng để giám sát tổn thương, sau đó, bác sĩ phẫu thuật sẽ rạch một đường mổ nhỏ khoảng 3-4cm ở dưới hoặc trên rốn qua đường trắng để kéo đoạn ruột cần cắt bỏ ra ngoài thành bụng và thực hiện cắt nối ruột như mổ hở kinh điển.
3. Cắt ruột non có sao không?
Phẫu thuật cắt nối ruột non có thể xảy ra một số tai biến trong và sau mổ. Trong khi mổ, tai biến thường gặp nhất là chảy máu do các chỗ cặp cắt mạc treo không chặt. Nếu xử lý cầm máu không được phải chuyển sang mổ hở, tránh gây tụ máu lớn tại mạc treo. Các biến chứng sau mổ là chảy máu trong ổ bụng, bục miệng nối, chít hẹp miệng nối,… Các trường hợp này cần mổ lại sớm để xử lý.
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn
