Xử trí nghẹt mũi sinh lý ở trẻ sơ sinh

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Nguyễn Thái Ngọc Châu – Bác sĩ Nhi sơ sinh – Khoa Nhi – Sơ sinh – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Phú Quốc

Nghẹt mũi sinh lý ở trẻ sơ sinh là hiện tượng thường gặp ở trẻ dưới 2 tháng tuổi, do lỗ mũi hẹp và đóng nhiều vảy khiến các bậc phụ huynh lầm tưởng đến triệu chứng khò khè của bệnh lý hô hấp. Vậy có những cách vệ sinh mũi cho trẻ sơ sinh nào giúp làm giảm tình trạng này?

1. Nguyên nhân gây ra nghẹt mũi sơ sinh

Trẻ sơ sinh bị nghẹt mũi là hiện tượng khá phổ biến, do đường kính mỗi ống mũi của trẻ chỉ rơi vào khoảng 2-3cm rất nhỏ và hẹp. Vì vậy, khi niêm mạc mũi bên trong sản xuất nhiều chất nhầy nhưng không được tống xuất ra, sẽ làm đầy ống mũi của trẻ, khiến trẻ nghẹt mũi và thở khò khè. Ngoài ra các nguyên nhân có thể dẫn đến hiện tượng này còn có:

• Cảm lạnh: là nguyên nhân phổ biến nhất khiến trẻ bị nghẹt mũi đi kèm với sốt nhẹ, ho, chảy nước mắt và hắt hơi.
• Trẻ bị cúm: các triệu chứng do cúm gây ra ngoài nghẹt mũi còn có thể là mệt mỏi, sốt nhẹ, ho, chảy nước mắt và hắt hơi.
• Dị ứng: trẻ sơ sinh thường rất mẫn cảm với môi trường xung quanh, trẻ có thể bị dị ứng với thời tiết, phấn hoa, khói bụi,… gây ra triệu chứng hắt hơi, ngứa mũi, ngạt mũi.
• Nghẹt mũi sơ sinh: trẻ sơ sinh chưa được 3 tháng tuổi có thể bị nghẹt mũi mà không có bất kỳ dấu hiệu nào khác kèm theo, có thể do nước nhầy bào thai vẫn còn trong đường hô hấp của trẻ.
• Dị vật: trẻ khi chơi đùa hay vô ý cho món đồ chơi lọt vào mũi khiến trẻ không thở được, đây là một tình trạng rất nguy hiểm cần được phụ huynh phát hiện sớm và xử trí kịp thời.

2. Xử trí nghẹt mũi sinh lý ở trẻ sơ sinh

Nghẹt mũi sinh lý ở trẻ sơ sinh có thể khiến trẻ cảm thấy khó chịu, quấy khóc và bỏ bú, lúc này cha mẹ nên áp dụng các phương pháp sau để giúp trẻ dễ chịu và mau khỏi bệnh:

2.1 Sử dụng nước muối sinh lý

Nước muối sinh lý 0,9% có thể làm loãng dịch mũi của trẻ giúp dịch nhầy dễ dàng đào thải ra ngoài hơn và thông mũi vô cùng hiệu quả. Ngoài ra, nước muối sinh lý còn có tác dụng sát khuẩn giúp ngăn ngừa các vi khuẩn tấn công vào khoang mũi của trẻ.

Nhỏ mũi cho trẻ bằng nước muối sinh lý nên khoảng 3-5 lần/ ngày, đặc biệt là trước khi cho trẻ bú và đi ngủ. Tuy nhiên cần lưu ý không lạm dụng phương pháp này vì nếu nhỏ mũi liên tiếp 4 ngày có thể khiến mũi trẻ bị khô hơn.

2.2 Hút mũi

Việc hút mũi cho trẻ sẽ giúp lấy bớt dịch nhầy trong khoang mũi của trẻ ra ngoài, khiến trẻ dễ thở hơn và không còn nghẹt mũi nữa. Nên tiến hành hút mũi sau khi nhỏ nước muối sinh lý, vì lúc này dịch nhầy đã trở nên loãng và dễ hút hơn.

Các dụng cụ hút mũi chuyên dụng nên được làm sạch trước và sau khi sử dụng để tránh làm cho tình trạng viêm mũi của trẻ trở nên nghiêm trọng hơn. Không hút mũi cho trẻ quá nhiều lần trong một ngày khiến niêm mạc mũi của trẻ bị kích ứng

2.3 Xông hơi

Xông hơi giúp giảm dịch nhầy trong khoang mũi của trẻ đồng thời làm mũi của trẻ ấm và ẩm hơn. Có thể sử dụng máy xông hơi chuyên dụng hoặc xả nước nóng vào chậu và bế trẻ sao cho trẻ ngửi được hơi nước bốc lên nhưng tuyệt đối cẩn thận, tránh nguy cơ gây bỏng cho trẻ.

2.4 Bổ sung độ ẩm thông khí trong phòng

Vào mùa đông khi không khí quá khô hoặc sử dụng điều hòa vào mùa hè có thể khiến tình trạng nghẹt mũi của trẻ trầm trọng hơn. Các máy giữ ẩm có thể hạn chế tình trạng này, giúp mũi của trẻ thoải mái, bớt đau rát hơn

2.5 Nâng cao đầu của trẻ khi ngủ

Tư thế cao đầu sẽ giúp việc thở của trẻ dễ dàng hơn, tuy nhiên không nên đặt gối dưới đầu trẻ, vì sẽ làm tăng nguy cơ đột tử ở trẻ sơ sinh. Đặt một chiếc khăn bên dưới để nâng đầu cho trẻ là giải pháp phù hợp.

3. Những điều cần tránh khi trẻ bị nghẹt mũi

Khi trẻ sơ sinh bị nghẹt mũi, cha mẹ cần tránh các hành động sau nhằm bảo vệ sức khỏe cho trẻ:

• Không tự ý dùng miệng để hút mũi cho trẻ, vì làm tăng khả năng xâm nhập của vi khuẩn vào mũi của trẻ.
• Không sử dụng kháng sinh khi chưa tham khảo ý kiến bác sĩ.
• Không dùng các mẹo dân gian chưa được kiểm chứng.
• Không kiêng tắm cho trẻ vì làm tăng nguy cơ sinh sôi của vi khuẩn.

Cha mẹ cũng nên lưu ý rằng, trong trường hợp đã áp dụng những cách thông thường trên nhưng tình trạng nghẹt mũi ở trẻ không có sự chuyển biến, lúc này mẹ cần đưa con tới các cơ sở y tế để được kiểm tra nhằm loại trừ nguyên nhân đến từ các bệnh lý.

Chuyên khoa Nhi – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là địa chỉ tiếp nhận và thăm khám các bệnh lý mà trẻ sơ sinh cũng như trẻ nhỏ dễ mắc phải: sốt virus, sốt vi khuẩn, viêm tai giữa, viêm phế quản, viêm phổi ở trẻ,…. Với trang thiết bị hiện đại, cùng đội ngũ bác sĩ có nhiều năm kinh nghiệm sẽ trực tiếp thăm khám và điều trị cho trẻ nhằm mang đến kết quả tốt nhất cũng như hạn chế ảnh hưởng tới sức khỏe.

Phát triển với tiêu chuẩn bệnh viện quốc tế nên mọi dịch vụ, chất lượng y tế và môi trường khám chữa bệnh tại Vinmec luôn được đảm bảo tối đa, hạn chế sự lây lan chéo giữa các bệnh nhi nhờ không gian vô trùng. Do đó, cha mẹ hoàn toàn có thể yên tâm khi lựa chọn bệnh viện là nơi kiểm tra sức khỏe và chăm sóc con trong giai đoạn đầu đời.

Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn