Xương bánh chè là một đoạn xương nhỏ nằm ở phần đầu gối, trước khớp gối, nằm ở trước đầu dưới xương đùi.
Xương bánh chè là một xương vừng lớn nhất cơ thể, nằm trong hệ thống duỗi đầu gối, che chở mặt trước khớp gối.
Xương bánh chè có hình tam giác, bọc bên ngoài là tổ chức xương đặc, ở trong là tổ chức xương xốp. Xương gồm: 2 mặt (trước-sau), 2 bờ (trong-ngoài), 1 đỉnh và 1 đáy
-
Mặt xương: Mặt trước hơi lồi có nhiều khía rãnh cho gân cơ tứ đầu đùi bám vào – Mặt sau có 4/5 là diện khớp tiếp khớp với diện bánh chè của xương đùi
-
Bờ xương: có 2 bờ (bờ trong và bờ ngoài)
-
Nền: nền để gân cơ tứ đầu đùi bám vào
-
Đỉnh: ở dưới, có dây chằng bánh chè bám
Xương bánh chè nằm trong hệ thống duỗi đầu gối, che chở mặt trước khớp gối. Giữ chức năng chính trong hệ thống duỗi gối nên xương bánh chè dễ bị tổn thương do tai nạn giao thông, lao động hoặc sinh hoạt.
Trường hợp gãy xương bánh chè có di lệch giãn cách dưới 3mm và chênh diện khớp ở mắt sau xương bánh chè dưới 1mm; gãy rạn xương bánh chè. Điều trị bằng cách: chọc hút hết máu tụ trong khớp; bó bột đùi – cổ chân – bàn chân trong tư thế gối duỗi hoàn toàn, thời gian từ 8-10 ngày. Chúng ta vận động theo chỉ dẫn bác sĩ và các cán bộ y tế có chuyên môn.
Nếu gãy xương bánh chè đầu gối có giãn cách trên 3mm và gãy ngang thì dùng phương pháp phẫu thuật để điều trị. Kết hợp xương bằng cách xuyên 2 đinh Kirscher song song và buộc néo ép số 8 dựa trên nguyên lý cột trụ của Pauwels. Phương pháp này có ưu điểm là đơn giản, cố định vững chắc ổ gãy, tập vận động được sớm, càng tập càng nhanh liền xương và thường tập vận động 2 ngày sau mổ. Khâu cố định xương bánh chè bằng chỉ thép: buộc vòng thép quanh chu vi xương của Berger, dùng cho trường hợp gãy xương bánh chè thành nhiều mảnh.
Phòng bệnh bằng cách phối hợp nhiều biện pháp như: khởi động tốt trước khi vận động, luyện tập, lao động nặng. Dùng băng thun quấn bảo vệ đầu gối trong khi vận động như đá bóng, thi đấu điền kinh, trượt tuyết. Tránh các tư thế gây hại cho khớp gối như: ngồi xổm, quỳ gối hay tập cử tạ mà gánh tạ quá thấp, khuân vác vật nặng. Đi giày dép có đế rộng, độ cao vừa phải khoảng 3cm.
Xem thêm:
- Bệnh đau đầu gối ở người già làm con cái phải biết điều này
- Dấu hiệu gãy xương có gì đặc biệt?
- Hội chứng móng và xương bánh chè: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và điều trị
