Vặn người xương sống kêu, có sao không?

Vặn người xương sống kêu là tình trạng rất thường gặp. Những tiếng rắc rắc thường bắt nguồn từ các khớp cột sống nhưng cũng có thể phát triển trong bao khớp, gân hoặc các mô mềm khác. Tuy nhiên, vặn người xương sống kêu có tốt không, khi nào âm thanh này là bình thường hay đang tiềm ẩn trong khớp, xương hoặc cơ cột sống?

1. Âm thanh khi vặn người xương sống kêu là gì?

Cột sống không phải là một xương duy nhất là mà một chuỗi các đốt sống xếp liên tiếp nhau, nối nhau qua các diện khớp. Có hai khớp nghiêng ở hai bên, một bên phải, một bên trái và một khớp mặt, nối giữa đốt trên và đốt dưới. Mỗi khớp mặt bao gồm một mỏm xương nhô ra từ các đốt sống trên, dưới được kết nối với nhau bằng bao hoạt dịch và một mạng lưới các dây chằng che kín xung quanh.

Tiếng rắc rắc phát ra có thể xảy ra bất cứ khi nào các khớp mặt của cột sống được điều khiển di lệch ra khỏi hoặc trở về vị trí bình thường của chúng mỗi khi chúng ta vặn người. Chính vì thế, khi các khớp có chuyển động như vậy, chúng có thể tạo ra âm thanh hoặc tiếng rắc nghe thấy kèm theo cảm giác thoải mái, giãn cơ do giảm áp lực đột ngột.

Vậy “vặn người xương sống kêu có tốt không”, trong đa số các trường hợp, vặn người xương sống kêu thường là một hiện tượng vô hại. Hiện tượng này phổ biến và có thể hơi khác nhau đối với tất cả mọi người, miễn là không gây đau đớn hoặc đáng lo ngại gì.

2. Các nguyên nhân xương sống kêu

Không có sự thống nhất về nguyên nhân gây ra tiếng kêu hoặc về tác động lâu dài tiềm ẩn của việc thường xuyên vặn người phát ra âm thanh. Đồng thời, các cơ chế gây ra tình trạng này có thể khác nhau ở mỗi người với ba lý thuyết cơ bản như sau:

• Xâm thực: Bao quanh mỗi mặt khớp là một bao chất lỏng, được gọi là chất lỏng hoạt dịch, bôi trơn các khớp, cho phép các đốt sống cử động trơn tru, thoải mái trên và dưới nhau. Một giả thuyết về tiếng rắc rắc khi vặn người cho rằng, áp suất không khí trong khớp bị thay đổi đột ngột khi xoay vặn, dẫn đến sự hình thành hoặc xẹp của một khoang khí trong chất lỏng hoạt dịch.
• Đứt, giãn dây chằng hoặc gân: Khi một dây chằng quá căng, giãn dây chằng hoặc bị kéo qua bề mặt của xương, sụn cũng như một gân và dây chằng khác, bối cảnh này có thể tạo ra tiếng rắc rắc tương tự như vặn mình.
• Thoái hóa: Sụn ​​thoái hóa xung quanh khớp cột sống có thể gây ra tiếng kêu lục cục, rắc rắc. Hiện tượng thoái hóa sụn khớp ​​có thể là do bị mài mòn khi sử dụng quá mức hoặc tuổi tác, khiến các đốt xương khớp cọ xát với nhau và tạo ra cảm giác day nghiến, âm thanh tương tự như tiếng rắc rắc khi vặn mình.

3. Nguồn gốc phát ra các tiếng kêu khi vặn người

Âm thanh liên quan đến chuyển động từ cột sống thường được tạo ra khi cơ thể xoay vặn người hay cúi người về phía trước. Lúc này, tiếng kêu phát ra có thể bắt nguồn từ một hoặc nhiều cấu trúc sau:

• Khớp mặt: Khe hở chủ yếu xảy ra trong tình trạng có viên nang khớp mặt và gây ra tiếng kêu khi cử động các đốt sống. Âm thanh này được tạo ra khi áp suất không khí trong khớp thay đổi đột ngột, khiến bong bóng trong dịch khớp hình thành và xẹp xuống. Hơn nữa, âm thanh này cũng tương tự như âm thanh phát ra khi thực hiện động tác bẻ khớp ngón tay mà không phải là dấu hiệu chấn thương khớp hoặc viêm khớp.
• Khía bên: Khi các bề mặt của khớp bên trở nên thô ráp và không trượt trơn tru, có thể cảm thấy có tiếng kêu nhỏ khi cử động. Âm thanh này có thể cho thấy sụn bị hư hỏng ở các bề mặt này do viêm khớp. Viêm khớp ở các khớp bên của cột sống khi tiến triển hơn có thể gây ra nghiến xương.
• Mô liên kết: Sự co thắt ở các cơ đốt sống, sự thô ráp của các gân hoặc sự kết dính trong các mô liên kết có thể tạo ra tiếng kêu khi vặn mình. Tuy nhiên, bản thân các mô liên kết cũng có thể tạo ra âm thanh bình thường khi chúng căng ra một chút và trở lại đúng vị trí.
• Đĩa khớp: Vặn người xương sống kêu có thể là do chuyển động của một mảnh đĩa trong khớp mặt cột sống.

4. Gợi ý tình trạng của khớp khi vặn người xương sống kêu

Nếu cột sống phát ra âm thanh răng rắc, dưới đây là một số gợi ý giúp bản thân mỗi người nhận biết vặn người xương sống kêu là tốt hay tiềm ẩn nguyên nhân, bệnh lý đáng lo ngại.

Âm thanh bình thường thường được cảm nhận như một tiếng rắc hoặc tiếng bụp bụp có thể nghe thấy khi cử động. Đặc điểm điển hình của âm thanh khớp cột sống bình thường là:

• Phổ biến hơn ở nam giới.
• Hoàn toàn không đau.
• Có thể lặp lại lần nữa.
• Việc lặp lại chỉ có thể xảy ra sau đó vài phút, khác biệt đối với mỗi cá nhân, khi tiếp tục vặn người.

Âm thanh khớp bất thường thường có các đặc điểm sau:

• Có liên quan đến đau, sưng, tụ dịch và tiền sử chấn thương.
• Có thể là do thoái hóa, không ổn định cấu trúc khớp, tổn thương mô mềm, gãy xương hoặc do quá trình phẫu thuật trong quá khứ.
• Âm thanh có thể lặp lại thường xuyên, không có thời gian khoảng cách.

Do đó, nếu nghi ngờ hoặc nếu vặn người xương sống kêu kèm theo đau, người bệnh nên đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán chính xác. Ngược lại, nếu vặn người xương sống kêu xảy ra không liên tục và không đau thường là bình thường.

5. Khi nào vặn người xương sống kêu cần chẩn đoán và điều trị?

Nếu vặn người xương sống kêu có kết hợp với các triệu chứng khó chịu hoặc đau đớn khác, tình trạng này có thể cho thấy có vấn đề về cấu trúc cũng như thoái hóa khớp. Chính vì vậy, nếu những điều sau đây xảy ra với tiếng rắc rắc khi vặn mình, người bệnh có thể cần đến chăm sóc y tế:

• Đau nhói: Có thể xảy ra cảm giác đau buốt, nhói, nóng hoặc bỏng rát khi vặn mình. Ở cột sống, cơn đau này có thể cho thấy khớp đang bị chèn ép thần kinh hoặc kích thích các rễ thần kinh.
• Âm thanh liên tục: Một khớp liên tục phát ra âm thanh, bị nghiến khi di chuyển có thể là dấu hiệu của rối loạn chức năng khớp. Các nguyên nhân có thể gây ra hiện tượng này là tổn thương dây chằng hoặc sụn khớp, bao hoạt dịch bị thoái hóa và nghiến xương do thoái hóa cột sống.
• Khóa khớp: Nếu một trong các khớp cột sống có cảm giác như bị dính hoặc bị khóa lại khi cử động nhất định, cấu trúc khớp có thể bị suy thoái.
• Bị thương gần đây: Nếu có thay đổi đáng chú ý về cử động khớp xảy ra sau một chấn thương cột sống, người bị thương cần được thăm khám để đảm bảo rằng sự thay đổi cấu trúc (chẳng hạn như gãy nhẹ hoặc dây chằng bị rách) không làm gián đoạn chức năng khớp.

Tóm lại, vặn người xương sống kêu là hiện tượng bình thường nhưng đôi khi có thể là hiện tượng bất thường nếu xảy ra kèm theo các dấu hiệu nghi ngờ khác, như đau nhức, mất ổn định cấu trúc khớp. Tuy nhiên, trong mọi trường hợp, nếu tiếng rắc rắc xảy ra kéo dài, việc thăm khám sớm tại chuyên khoa cơ xương khớp cần được thực hiện. Bác sĩ sẽ thực hiện các kỹ thuật thăm dò chức năng khớp cũng như chụp phim Xquang, phát hiện bất thường và điều trị phòng ngừa trước khi diễn tiến đến tổn thương khớp thật sự về sau.

Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec chính là địa chỉ uy tín được nhiều bệnh nhân tin tưởng trong thực hiện kỹ thuật chẩn đoán các bệnh lý cơ xương khớp. Khi thăm khám tại Hệ thống y tế Vinmec, Quý khách hàng sẽ được:

• Đội ngũ y – bác sỹ là các chuyên gia đầu ngành, trình độ chuyên môn cao, tận tụy và hết lòng vì lợi ích của bệnh nhân.
• Dịch vụ khám, tư vấn và chữa bệnh toàn diện, chuyên nghiệp.
• Hệ thống trang thiết bị hiện đại, hỗ trợ chẩn đoán và điều trị hiệu quả.
• Không gian khám chữa bệnh hiện đại, văn minh, sang trọng và tiệt trùng tối đa.
• Đảm bảo trọn vẹn sự an toàn và riêng tư cho khách hàng.
• Mô hình quản lý, chia sẻ và kết nối dữ liệu thông tin trực tuyến hiện đại, hiệu quả tối ưu.

Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn