Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Đoàn Ngọc Quỳnh – Bác sĩ Nhi – Trung tâm Nhi – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.
Vắc-xin thương hàn Typhim Vi là một loại vắc-xin được sử dụng để tiêm phòng bệnh thương hàn cho người lớn và trẻ em từ 2 tuổi trở lên. Tại Việt Nam vắc-xin Typhim được sử dụng trong chương trình tiêm chủng mở rộng đối với các vùng khi bị dịch, hoặc được tiêm dịch vụ theo yêu cầu tại các phòng tiêm vắc-xin dịch vụ.
1. Vắc – xin thương hàn Typhim, công dụng và liều dùng
Bệnh thương hàn là một bệnh lý thường gặp ở trẻ nhỏ bị gây ra bởi trực khuẩn thương hàn và trực khuẩn phó thương hàn gây nên tình trạng nhiễm độc toàn thân có kèm theo các tổn thương đặc hiệu trên đường tiêu hóa.
Để phòng bệnh thương hàn cần phải phối hợp rất nhiều phương pháp nhưng hữu hiệu nhất vẫn là sử dụng vắc – xin phòng bệnh thương hàn Typhim.
Vắc – xin thương hàn thuộc nhóm dị ứng và liên quan trực tiếp đến hệ miễn dịch. Khi được đưa vào cơ thể, chúng sẽ kích hoạt hệ miễn dịch và tạo ra các kháng thể tự nhiên (miễn dịch chủ động) để kháng lại trực khuẩn thương hàn từ đó có thể phòng bệnh thương hàn, ngăn ngừa tình trạng sốt thương hàn bị gây ra bởi trực khuẩn Salmonella typhi.
Có 2 loại vắc – xin thương hàn:
- Vắc – xin bất hoạt Typhim Vi 0,5ml được sử dụng qua đường tiêm: Là loại vắc – xin được sử dụng từ các kháng nguyên đã bị chết của trực khuẩn thương hàn. Đây là loại sử dụng chủ yếu trên lâm sàng.
- Vắc – xin sống giảm độc lực sử dụng qua đường uống: Là loại vắc-xin sử dụng các kháng nguyên từ trực khuẩn đã bị làm suy yếu hoạt động, giảm khả năng gây nhiễm bệnh khi đưa vào cơ thể.
2. Liều tiêm vắc – xin Typhim Vi 0,5ml
- Vắc-xin thương hàn chỉ áp dụng cho trẻ trên 2 tuổi và người lớn.
- Tiêm bắp 1 liều Typhim Vi 0.5ml chứa 25mcg purified vi capsular polysaccharide của trực khuẩn Salmonella typhi (lưu ý ở những bệnh nhân có bệnh lý về rối loạn chảy máu có thể chuyển tiêm dưới da).
- Sau tiêm 3 tuần, vắc – xin sẽ phát huy tác dụng phòng bệnh. Do tính miễn dịch của vắc – xin thương hàn không tồn tại vĩnh viễn, thường duy trì trong khoảng 3 năm nên việc tiêm vắc-xin hiệu quả nhất nên nhắc lại sau mỗi 3 năm.
Vắc – xin thương hàn có thể dùng kết hợp với các vắc-xin khác nhưng phải theo hướng dẫn và chỉ định của bác sĩ và nhà sản xuất.
Vắc-xin thương hàn Typhim Vi (Sanofi, Pháp)
3. Tác dụng phụ và lưu ý khi sử dụng vắc – xin thương hàn Typhim Vi
Vắc-xin thương hàn cũng giống như những vắc-xin khác, sau khi tiêm đều có thể để lại một vài tác dụng phụ và biến chứng.
- Phản ứng tại chỗ tiêm: Sau tiêm, tại chỗ tiêm thường có biểu hiện sưng, đau, có thể có quầng đỏ.
- Toàn thân: Trẻ có thể bị sốt do phản ứng viêm tại vùng tiêm, đau đầu chóng mặt, đau nhức cơ, buồn nôn, nôn kèm theo đau bụng.
- Một số trường hợp có thể bị phát ban hoặc phản ứng quá mẫn, nặng có thể bị áp xe tại chỗ tiêm.
- Trong quá trình tiêm có thể xảy ra phản ứng sốc phản vệ do cơ địa của trẻ, do dùng quá liều thuốc, tiêm sai kỹ thuật, hay do dùng thuốc không đảm bảo chất lượng, bị quá hạn sử dụng.
4. Lưu ý khi sử dụng vắc – xin thương hàn
- Không tiêm vắc – xin qua đường tĩnh mạch, bắt buộc phải tiêm bắp hoặc qua đường dưới da ở những người bị xuất huyết giảm tiểu cầu hay bị rối loạn chảy máu.
- Không chỉ định sử dụng vắc – xin thương hàn cho trẻ dưới 2 tuổi do hệ miễn dịch của trẻ chưa hoàn thiện, trẻ có khả năng bị nhiễm bởi sức đề kháng không đủ mạnh để chống lại trực khuẩn thương hàn.
- Lưu ý ở những trường hợp tiêm nhắc lại, nếu như trước đó đã từng có phản ứng với vắc – xin thương hàn thì không nên sử dụng liều kế tiếp.
- Vắc – xin Typhim Vi là vắc – xin tạo kháng thể miễn dịch chống lại trực khuẩn thương hàn Salmonella typhi nhưng không có khả năng chống lại trực khuẩn phó thương hàn Salmonella paratyphi A và B hay trực khuẩn không thương hàn. Do đó, dù đã tiêm phòng nhiễm thương hàn nhưng vẫn phải lưu ý các phương pháp phòng bệnh khác cho trẻ để tránh bị lây nhiễm các trực khuẩn phó thương hàn, trực khuẩn không thương hàn khác.
- Khả năng sinh miễn dịch của Typhim Vi sẽ bị tác động ảnh hưởng bởi các bệnh lý suy giảm hay ức chế miễn dịch khác. Do đó, để đạt hiệu quả tối ưu nhất, chỉ nên sử dụng vắc – xin khi đã kết thúc các đợt điều trị. Đối với bệnh nhân bị HIV, vẫn nên tiêm chủng ngừa thương hàn dù có thể hiệu quả phòng bệnh sẽ bị giảm đi so với những đối tượng khác.
- Có thể tiêm phòng thương hàn khi đang cho con bú.
- Lưu ý trong quá trình tiêm nên chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ cũng như thuốc để kịp thời xử lý khi có tác dụng phụ xảy ra như sốc phản vệ…
5. Vì sao tiêm vắc-xin tại Vinmec
Hiện tại bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec cung cấp dịch vụ tiêm vắc-xin phòng bệnh thương hàn bằng vắc – xin Typhim Vi 0,5ml được sản xuất bới công ty của Sanofi (Pháp), đảm bảo an toàn từ khâu kiểm nhập, bảo quản đến khi sử dụng.
100% trẻ trước khi tiêm chủng tại Vinmec đều được thăm khám sàng lọc với các bác sĩ chuyên khoa
- Tại Vinmec việc tiêm chủng được thực hiện bởi những bác sĩ, điều dưỡng và kỹ thuật viên có chuyên môn nghiệp vụ cao, vắc – xin chất lượng đảm bảo đủ tiêu chuẩn của Bộ y tế nên đạt hiệu quả tối ưu, cách theo dõi và chăm sóc trẻ sau tiêm chủng trước khi ra chỉ định tiêm vắc-xin theo khuyến cáo mới nhất của Bộ Y tế & Tổ chức Y tế thế giới nhằm đảm bảo hiệu quả tốt nhất và an toàn nhất.
- Khi tiêm tại 1 bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đều có đội ngũ bác sĩ và điều dưỡng giàu kinh nghiệm, chuyên nghiệp, trong và sau quá trình tiêm chủng tại Hệ thống y tế Vinmec và luôn có ekip cấp cứu sẵn sàng phối hợp với phòng tiêm chủng xử trí các trường hợp sốc phản vệ, suy hô hấp – ngừng tuần hoàn, đảm bảo xử lý kịp thời, đúng phác đồ khi có sự cố xảy ra.
- Phòng tiêm chủng thoáng mát, có khu chơi, giúp trẻ có cảm giác thoải mái như đang dạo chơi và có tâm lý tốt trước và sau khi tiêm chủng.
- Vắc – xin được nhập khẩu và bảo quản tại hệ thống kho lạnh hiện đại, với dây chuyền bảo quản lạnh (Cold chain) đạt tiêu chuẩn GSP, giữ vắc-xin trong điều kiện tốt nhất để đảm bảo chất lượng.
Thương hàn là một bệnh chứng thường gặp trên lâm sàng. Bệnh có nguy cơ phát tán thành bệnh dịch trên diện rộng nên cần phòng bệnh ngay từ đầu. Phòng bệnh tối ưu nhất là phương pháp tiêm chủng vắc – xin Typhim Vi. Việc tiêm vắc – xin Typhim Vi không chỉ giúp phòng ngừa khả năng nhiễm bệnh cho bản thân mà còn hạn chế nguy cơ lây lan cả cộng đồng, đảm bảo cho sức khỏe mọi người.
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn