Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Đức Thông – Bác sĩ Gây mê hồi sức – Khoa Ngoại tổng hợp – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng. Bác sĩ đã có 14 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Gây mê hồi sức.
Hiện nay có nhiều phương pháp vô cảm trong phẫu thuật nhãn khoa, tuy nhiên kỹ thuật gây tê cạnh nhãn cầu được đánh giá là ưu việt nhất. Tiêm gây tê cạnh nhãn cầu mang lại hiệu quả vô cảm cao và ít tai biến.
1. Tổng quan
Ngày nay kỹ thuật gây tê cạnh nhãn cầu được đánh giá ít gây tai biến hơn so với gây tê hậu nhãn cầu, do vậy những năm gần đây kỹ thuật này được dùng phổ biến để gây tê cho các phẫu thuật ở mắt.
Trường hợp chỉ định:
- Các phẫu thuật trong nhãn cầu.
- Các phẫu thuật ngoài nhãn cầu.
Trường hợp chống chỉ định:
- Bệnh nhân không phối hợp.
- Bệnh nhân bị dị ứng thuốc tê.
- Bệnh nhân có u to khu vực mắt.
Gây tê cạnh nhãn cầu chỉ định khi tiến hành các phẫu thuật ở mắt
2. Chuẩn bị trước gây tê cạnh nhãn cầu
Trước khi gây tê chuẩn bị cho phẫu thuật mắt, bệnh nhân cần có một số bước thăm khám chuẩn bị trước phẫu thuật:
- Đánh giá tổng quát tim, phổi, gan, thận và thần kinh.
- Đánh giá khả năng đáp ứng của người bệnh đối với phương pháp vô cảm, phẫu thuật.
- Quan sát và thăm khám vùng chuẩn bị gây tê.
- Giải thích, tư vấn cho bệnh nhân và người nhà về phương pháp vô cảm.
- Hướng dẫn bệnh nhân nhịn ăn, nhịn uống theo thời gian quy định.
- Truyền dịch cho bệnh nhân trước khi vào phòng mổ.
- Chuẩn bị phương tiện, thiết bị theo dõi mạch, huyết áp, SpO2,…
Kỹ thuật gây tê
Mục đích gây tê: gây tê kết mạc và nhãn cầu, bất động nhãn cầu và ổn định nhãn áp.
Tư thế bệnh nhân: đặt bệnh nhân nằm ngửa đầu, giữ đầu cố định trên gối ở giữa phẫu trường để có thể dễ dàng thao tác gây mê.
Dụng cụ và thuốc men:
- Bơm tiêm 5ml.
- Thuốc tê: Lidocaine, Levobupivacaine, Ropivacaine.
- Thuốc sát trùng (Betadine 5%).
Chuẩn bị dụng cụ và thuốc sát trùng trước khi thực hiện gây tê
3. Quy trình gây tê cạnh nhãn cầu
Gây tê cạnh nhãn cầu là hình thức gây tê quanh nhãn cầu thông qua đường hốc mắt trên hoặc phía dưới.
- Tiến hành sát trùng mí mắt trên, mí mắt dưới và xung quanh mắt.
- Xác định vị trí đâm kim:
- Gây tê cạnh nhãn cầu phía dưới: tại điểm nối giữa 1/3 ngoài và 2/3 trong bờ dưới hốc mắt, mũi kim hướng lên trên. Đâm kim vào bờ dưới gờ xương hốc mắt, sâu khoảng 15-20mm.
- Gây tê cạnh nhãn cầu phía trên: điểm nối giữa 2/3 ngoài và 1/3 trong bờ trên hốc mắt, mũi kim hướng xuống dưới. Đâm kim ở bờ trên gờ xương hốc mắt, kim đi hướng lên trên khoảng 5 độ, sau khi đầu kim đi qua xích đạo của nhãn cầu thì hướng kim song song với trục nhãn cầu.
- Khi kim đã ở chính xác vị trí, nhẹ nhàng bơm thuốc ra sau nhãn cầu.
- Quan sát nếu thấy mắt có cảm giác căng đầy và xuất hiện sụp mí là dấu hiệu thực hiện tiêm cạnh nhãn cầu tốt.
- Đặt bóng ép lên trên để giúp thuốc tê lan tỏa và giảm áp lực, phù nề trong mắt.
- Bỏ bóng ép, kiểm tra sự dịch chuyển của mi mắt và nhãn cầu. Nếu thấy mắt bất động và đồng tử giãn nhẹ là dấu hiệu cho thấy kỹ thuật gây tê cạnh nhãn cầu tốt.
- Tra thuốc sát khuẩn và sát khuẩn vùng da quanh mắt để chuẩn bị cho phẫu thuật.
Tra thuốc sát khuẩn quanh vùng da mắt để chuẩn bị cho phẫu thuật
Gây tê cạnh nhãn cầu trong phẫu thuật mắt có những ưu điểm và nhược điểm sau:
- Ưu điểm: kỹ thuật đơn giản, hiệu quả gây tê tốt, giảm đau tốt, giá thành thấp, tỷ lệ biến chứng ít hơn so với kỹ thuật gây tê hậu nhãn cầu.
- Nhược điểm: trường hợp không may có thể tiêm nhầm vào mạch máu hoặc nhãn cầu, chứng tăng nhãn áp, đau hơn so với gây tê dưới bao tenon.
Trong gây tê phẫu thuật mắt có các phương pháp gây tê đa dạng như: gây tê hậu nhãn cầu, gây tê cạnh nhãn cầu, gây tê dưới bao tenon, gây tê tại chỗ…Mỗi kỹ thuật đều có ưu và nhược điểm riêng phù hợp cho mỗi loại phẫu thuật và bệnh nhân khác nhau.
Nếu bạn đang gặp phải những vấn đề về thị lực thì hãy đến ngay cơ sở y tế để được các bác sĩ khám và điều trị sớm nhất. Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec có các gói dịch vụ liên quan đến thị lực như:
- Gói tầm soát tật khúc xạ
- Gói khám và tư vấn phẫu thuật đục thuỷ tinh thể
- Gói Ortho-K
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn