Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ CKI Nguyễn Đức Hòa – Bác sĩ Ngoại Chấn thương chỉnh hình – Khoa Ngoại Tổng hợp & Gây mê – Bệnh viện đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.
Viêm khớp nhiễm khuẩn là một bệnh lí nặng của khớp, có thể gây ảnh hưởng lâu dài tới khớp bị viêm. Vậy tác nhân nào có thể gây ra viêm khớp nhiễm khuẩn?
1. Viêm khớp nhiễm khuẩn là gì?
Viêm khớp nhiễm khuẩn là một tình trạng viêm đầy đau đớn tại khớp. Tác nhân gây viêm nhiễm có thể bắt nguồn từ một vị trí khác trong cơ thể, di chuyển theo dòng máu tới khớp và gây viêm. Viêm khớp nhiễm khuẩn cũng có thể xuất hiện trong trường hợp xảy ra vết thương xuyên khớp (vết thương tạo đường thông vào trong ổ khớp), bởi lúc này vi khuẩn được đưa trực tiếp vào trong khớp.
Trẻ em và người trưởng thành lớn tuổi là những đối tượng thường gặp nhất của viêm khớp nhiễm khuẩn, và khớp gối là khớp bị viêm nhiều nhất (tuy nhiên các khớp khác cũng xuất hiện viêm khớp nhiễm khuẩn, như khớp háng, khớp vai,…). Quá trình nhiễm khuẩn diễn tiến nhanh và gây thương tổn nghiêm trọng cho xương và sụn trong khớp, do đó can thiệp điều trị kịp thời là rất quan trọng.
Các phương pháp điều trị đối với viêm khớp nhiễm khuẩn có thể cần đến chọc hút dịch khớp hoặc phẫu thuật; thuốc điều trị hay được sử dụng nhất là thuốc kháng sinh.
2. Nguyên nhân gây viêm khớp nhiễm khuẩn là gì?
Vi khuẩn tụ cầu vàng (Staphylococcus aureus) là vi khuẩn gây viêm khớp nhiễm khuẩn thường gặp nhất
Viêm khớp có thể do nhiều loại tác nhân khác nhau gây ra (nhiễm vi khuẩn, virus, hoặc nhiễm nấm). Vi khuẩn gây viêm khớp nhiễm khuẩn thường gặp nhất là tụ cầu vàng (Staphylococcus aureus). Trên da khỏe mạnh bình thường cũng có tụ cầu vàng sinh sống.
Viêm khớp nhiễm khuẩn có thể xảy ra sau khi bị một nhiễm khuẩn nào đó, chẳng hạn như nhiễm khuẩn da hoặc nhiễm khuẩn đường tiết niệu, tác nhân lan truyền theo đường máu và tới khớp gây viêm. Ít gặp hơn là các trường hợp bị vết thương xuyên khớp, sau tiêm thuốc, hoặc sau phẫu thuật vào khớp (hoặc phẫu thuật ở khu vực gần khớp) khiến tác nhân có thể xâm nhập trực tiếp vào trong khớp và gây viêm.
Màng hoạt dịch của khớp có sức đề kháng rất yếu trước sự tấn công của tác nhân gây bệnh. Phản ứng của cơ thể trước sự tấn công của tác nhân (như phản ứng viêm) có thể làm tăng áp lực trong ổ khớp và làm giảm lượng máu tới khớp, từ đó càng làm nặng thêm tình trạng tổn thương khớp.
3. Các yếu tố nguy cơ của viêm khớp nhiễm khuẩn
Các yếu tố nguy cơ của viêm khớp nhiễm khuẩn bao gồm:
- Vấn đề sẵn có tại khớp:
Các tình trạng và bệnh lí mạn tính liên quan tới khớp (chẳng hạn như viêm xương khớp, gút, viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ, khớp nhân tạo, chấn thương khớp hoặc phẫu thuật vào khớp…) có thể làm tăng nguy cơ xuất hiện viêm khớp nhiễm khuẩn.
- Sử dụng các thuốc điều trị viêm khớp dạng thấp:
Những bệnh nhân mắc viêm khớp dạng thấp đối mặt với việc gia tăng nguy cơ bị viêm khớp nhiễm khuẩn, bởi những thuốc điều trị viêm khớp dạng thấp gây ức chế hoạt động của hệ miễn dịch, khiến cho hiện tượng nhiễm khuẩn dễ xảy ra hơn. Chẩn đoán viêm khớp nhiễm khuẩn trên các bệnh nhân mắc viêm khớp dạng thấp thường khá khó, bởi nhiều dấu hiệu và triệu chứng của hai bệnh tương tự nhau.
- Da dễ bị tổn thương:
Nếu da dễ bị tổn thương và kém phục hồi có thể tạo cơ hội cho vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể. Một số bệnh lí của da (như bệnh vảy nến, viêm da dị ứng,…) cũng như các vết thương bị nhiễm trùng trên da làm tăng nguy cơ bị viêm khớp nhiễm khuẩn. Những người thường xuyên phải tiêm thuốc điều trị cũng có nguy cơ cao hơn bị nhiễm khuẩn tại vị trí tiêm.
- Hệ miễn dịch suy yếu:
Những người có hệ miễn dịch suy yếu (những bệnh nhân đái tháo đường, bị bệnh lí của gan và thận, đang sử dụng thuốc ức chế miễn dịch để điều trị bệnh) đối mặt với nguy cơ cao hơn mắc viêm khớp nhiễm khuẩn.
- Chấn thương khớp:
Bị động vật cắn, bị vết thương xuyên khớp hoặc vết cắt qua khớp đều là các nguy cơ gây viêm khớp nhiễm khuẩn.
Nếu có nhiều yếu tố nguy cơ thì khả năng mắc bệnh cao hơn, so với không có hoặc chỉ có một yếu tố nguy cơ.
4. Triệu chứng của viêm khớp nhiễm khuẩn
Triệu chứng sưng,đỏ khi bị viêm khớp nhiễm khuẩn
Viêm khớp nhiễm khuẩn điển hình sẽ khiến cho bệnh nhân có cảm giác cực kỳ khó chịu và rất khó cử động khớp bị viêm. Đồng thời khớp có thể sưng lên, nóng, đỏ, và bệnh nhân có thể sốt.
Hãy đi khám bác sĩ nếu đột ngột bị đau khớp nghiêm trọng, bởi can thiệp điều trị thích hợp, kịp thời sẽ giúp hạn chế tổn thương tối đa.
5. Biến chứng của viêm khớp nhiễm khuẩn
Nếu không được can thiệp điều trị kịp thời, phương pháp điều trị không thích hợp thì viêm khớp nhiễm khuẩn có thể gây ra những tổn thương vĩnh viễn và khiến khớp bị thoái hóa.
6. Chẩn đoán viêm khớp nhiễm khuẩn
Các xét nghiệm sau có thể được chỉ định nhằm chẩn đoán viêm khớp nhiễm khuẩn:
- Xét nghiệm dịch khớp: Tình trạng nhiễm khuẩn có thể làm thay đổi màu sắc, sự thuần nhất, thể tích và thành phần của dịch khớp. Dịch khớp sẽ được chọc hút từ khớp bị viêm, sau đó đưa đi xét nghiệm. Kết quả xét nghiệm có thể xác định khớp có bị nhiễm khuẩn hay không, nhiễm loại vi khuẩn nào, từ đó giúp định hướng điều trị.
- Xét nghiệm máu: Kết quả xét nghiệm máu có thể xác định các dấu hiệu của nhiễm khuẩn.
- Chẩn đoán hình ảnh: Chụp X-quang và các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh khác với khớp bị tổn thương giúp đánh giá tình trạng bệnh.
7. Điều trị viêm khớp nhiễm khuẩn
Chọc hút dịch khớp bằng kim hút
Các phương pháp điều trị chính với viêm khớp nhiễm khuẩn bao gồm chọc hút dịch khớp và sử dụng kháng sinh.
- Chọc hút dịch khớp: Chọc hút dịch khớp viêm là rất quan trọng. Chọc hút dịch khớp có thể thực hiện đơn giản bằng kim hút, hoặc qua nội soi khớp, hoặc thậm chí cần phải phẫu thuật (chẳng hạn như với khớp háng).
- Sử dụng kháng sinh: Thuốc kháng sinh được lựa chọn dựa trên loại vi khuẩn gây bệnh trên bệnh nhân. Thông thường quá trình điều trị sẽ kéo dài từ 2 tới 6 tuần. Quá trình sử dụng kháng sinh có thể gây ra một số tác dụng không mong muốn nhất định, chẳng hạn như buồn nôn, nôn, tiêu chảy, dị ứng,… và cả phản ứng phản vệ.
Bệnh nhân bị viêm khớp nhiễm khuẩn có thể đến Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec để được thăm khám và điều trị. Tại đây có đội ngũ bác sĩ chuyên môn cơ xương khớp được đào tạo bài bản, giàu chuyên môn và kinh nghiệm; hệ thống trang thiết bị hiện đại, đạt chuẩn quốc tế; chất lượng dịch vụ chuyên nghiệp, cho hiệu quả chẩn đoán và điều trị cao.
Bác sĩ Chuyên Khoa I Nguyễn Đức Hòa đã có 08 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Chấn Thương Chỉnh Hình – Tạo Hình với các phẫu thuật kỹ thuật cao như: phẫu thuật thay khớp, nội soi tái tạo dây chằng chéo khớp gối, nội soi khâu rách chóp xoay khớp vai, nội soi khớp vai điều trị trật khớp vai tái diễn, nội soi điều trị bệnh lý khớp cổ chân; phẫu thuật điều trị thoát vị đĩa đệm cột sống,..
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn
Nguồn tham khảo: mayoclinic.org