Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ nội trú Trần Đức Tuấn – Khoa Chẩn đoán hình ảnh – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park. Bác sĩ đã có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực chẩn đoán hình ảnh và can thiệp nội và ngoại mạch máu.
Điều trị bơm tắc mạch trực tiếp qua da là phương pháp hiện đại giúp điều trị các tổn thương dị dạng của hệ thống mạch máu ngoại vi bằng cách chụp lại hình ảnh của hệ mạch, đánh giá các tổn thương và bơm vào các vật liệu gây tắc mạch theo yêu cầu điều trị của bác sĩ.
1. Điều trị bơm tắc mạch trực tiếp qua da
Chụp và điều trị bơm tắc mạch trực tiếp qua da là phương pháp can thiệp để điều trị các bệnh lý dị dạng của hệ thống tĩnh mạch ngoại biên, có thể kết hợp hoặc không với phương pháp tắc mạch truyền thống.
Phương pháp này thực hiện bằng cách chọc kim vào ổ dị dạng mạch máu ngoại biên, đánh giá tình trạng huyết động của tổn thương bằng cách chụp mạch máu với thuốc đối quang iod và cuối cùng là bơm thuốc hoặc vật liệu gây tắc mạch vào để đáp ứng yêu cầu điều trị.
2. Điều trị bơm tắc mạch trực tiếp qua da khi nào?
Các bệnh lý cần được chỉ định phương pháp này bao gồm:
- Các tổn thương dị dạng nối thông động tĩnh mạch (Arteriovenous malformation)
- Các dị dạng của hệ tĩnh mạch (venous malformation)
- U máu (hemangioma).
Dị dạng của hệ động – tĩnh mạch cần điều trị bằng bơm tắc mạch trực tiếp qua da
3. Chống chỉ định điều trị bơm tắc mạch trực tiếp qua da
- Vùng da cần bơm tắc mạch bị viêm, nhiễm trùng, hoại tử ở da hoặc phần mềm xung quanh.
- Dị ứng với thuốc cản quang (iod).
- Bệnh nhân bị rối loạn đông máu chưa kiểm soát được (INR>1.5 hoặc tiểu cầu dưới 50.000/mm3)
- Phụ nữ đang mang thai hoặc bệnh nhân suy thận.
4. Chuẩn bị trước khi điều trị bơm tắc mạch trực tiếp qua da
Chuẩn bị phương tiện, dụng cụ
Chuẩn bị đầy đủ các phương tiện, dụng cụ, vật tư y tế cần thiết cho quá trình điều trị tắc mạch
Chuẩn bị các vật liệu gây tắc mạch
- Xốp sinh học (gelfoam…)
- Chất gây xơ (Thromboject…)
- Vòng xoắn kim loại (Coil)
- Keo sinh học (Histoacryl, Onyx…)
- Cồn tuyệt đối.
Chuẩn bị bệnh nhân
- Người bệnh và thân nhân đã được giải thích rõ về quá trình điều trị bơm tắc mạch trực tiếp qua da cũng như những tai biến, biến chứng có thể xảy ra đồng thời ký vào bản cam kết thủ thuật.
- Cần nhịn ăn uống ít nhất 6 giờ trước can thiệp.
- Theo dõi các dấu hiệu sinh tồn như mạch, huyết áp, nhiệt độ, nhịp thở đầy đủ trước khi thực hiện điều trị tắc mạch.
- Một số trường hợp bệnh nhân kích động, không hợp tác thì cần được an thần, tiền mê đầy đủ.
Người bệnh cần nhịn ăn uống ít nhất 6 giờ trước khi can thiệp
5. Quy trình điều trị bơm tắc mạch trực tiếp qua da
Mở đường vào lòng mạch
- Bệnh nhân cần được sát khuẩn và gây tê vị trí tổn thương mạch máu
- Dùng kim chọc dò kích thước phù hợp để chọc trực tiếp vào tổn thương mạch máu hoặc thông qua hướng dẫn của siêu âm DSA.
Đánh giá tổn thương
- Nối kim chọc dò với dây nối và tiến hành bơm thuốc cản quang iod vào vị trí tổn thương
- Tiến hành chụp mạch máu số hóa xóa nền để đánh giá tình trạng huyết động của hệ mạch máu trong tổn thương và các mạch máu lân cận.
Can thiệp gây tắc mạch
Tùy từng trường hợp, dựa vào đặc điểm hình thái cũng như tình trạng huyết động của hệ mạch máu ngoại biên bên trong tổn thương mà bác sĩ điều trị sẽ chọn lựa loại vật liệu để gây tắc mạch như vòng xoắn kim loại, keo sinh học hay xốp sinh học… Sau đó tiến hành đưa vật liệu gây tắc mạch vào tổn thương để nút mạch.
Nếu vật liệu để điều trị bơm tắc mạch trực tiếp qua da có dạng dung dịch lỏng (keo sinh học) kết hợp với tổn thương mạch máu có lưu lượng dòng chảy lớn thì nên garo ở gốc chi phía trên tổn thương.
Đánh giá sau điều trị tắc mạch
- Tiến hành chụp mạch máu để kiểm tra quá trình lưu thông của mạch máu trong tổn thương sau khi nút mạch.
- Rút kim chọc dò và băng ép đúng kỹ thuật.
- Tư vấn và giải thích kết quả cho người nhà và bệnh nhân nếu có yêu cầu.
Bác sĩ tư vấn cho người nhà và bệnh nhân nếu có yêu cầu
6. Nhận định kết quả sau điều trị bơm tắc mạch trực tiếp qua da
Kết quả được xem là thành công khi toàn bộ hệ thống mạch máu bên trong tổn thương được loại bỏ hoàn toàn ra khỏi vòng tuần hoàn, không còn tín hiệu mạch máu bên trong tổn thương. Trong khi đó, các động mạch và tĩnh mạch cấp máu nuôi dưỡng vùng tổn thương xung quanh vẫn hoạt động bình thường.
7. Các biến chứng của quá trình điều trị tắc mạch qua da
- Tắc mạch phần xa của chi (ngọn chi): Khi sử dụng vật liệu tắc mạch là vòng xoắn kim loại (Coil), nếu lưu lượng dòng máu qua tổn thương lớn và mạnh có thể sẽ đẩy các Coil này đi đến phần ngọn chi và vô tình gây tắc mạch ở đây. Tùy theo mức độ mà các phương pháp điều trị sẽ khác nhau, đa số chỉ cần điều trị nội khoa.
- Hoại tử do thiếu máu nuôi: Biến chứng xảy ra do tắc mạch tại chỗ dẫn đến thiếu máu nuôi mô xung quanh, thường gặp khi vật liệu tắc mạch là keo sinh học hoặc cồn tuyệt đối (Ethanol). Xử trí bằng cách chăm sóc tại chỗ kết hợp với dùng thuốc. Cần hội chẩn với bác sĩ chuyên khoa da liễu nếu mô hoại tử bắt đầu lan rộng, xuất hiện ổ áp xe nhiều.
- Chảy máu hoặc tụ máu tại vị trí chọc kim
- Dị ứng thuốc cản quang iod
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là cơ sở y tế chất lượng cao tại Việt Nam với đội ngũ y bác sĩ có trình độ chuyên môn cao, được đào tạo bài bản, chuyên sâu trong nước và nước ngoài, giàu kinh nghiệm.
Hệ thống thiết bị y tế hiện đại, tối tân, sở hữu nhiều máy móc tốt nhất trên thế giới giúp phát hiện ra nhiều căn bệnh khó, nguy hiểm trong thời gian ngắn, hỗ trợ việc chẩn đoán, điều trị của bác sĩ hiệu quả nhất. Không gian bệnh viện được thiết kế theo tiêu chuẩn khách sạn 5 sao, mang đến cho người bệnh sự thoải mái, thân thiện, yên tâm.
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn
