Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi GS.TS.BS Đỗ Doãn Lợi – Trung Tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.
Các bệnh lý tim mạch có thể xuất hiện âm thầm, lặng lẽ, ít triệu chứng rõ rệt nhưng lại gây ảnh hưởng nặng nề đến tính mạng của người bệnh. Lóc tách động mạch chủ là một trong số các bệnh tim mạch nguy hiểm nhất, diễn biến đột ngột và nguy cơ tử vong rất cao nếu không được điều trị kịp thời. Căn bệnh này chính là nỗi ám ảnh của cả bệnh nhân và bác sĩ.
1. Lóc tách động mạch chủ là gì?
Động mạch chủ là mạch máu chính dẫn máu từ tim đi nuôi các cơ quan trong cơ thể. Thành động mạch chủ được cấu tạo gồm 3 lớp: lớp mỏng trong cùng gọi là lớp nội mạc, lớp ở giữa là trung mạc và lớp mỏng ngoài cùng là ngoại mạc. Ba lớp này kết hợp với nhau tạo nên thành động mạch chủ bền vững, dẻo dai, chịu được áp lực máu cao trong suốt cuộc đời. Vì một nguyên nhân nào đó, lớp nội mạc bị lóc tách ra, máu từ động mạch lách vào phần bị lóc tách làm phần này bị căng phồng lên và có nguy cơ vỡ bất cứ lúc nào.
Lóc tách động mạch chủ được chia thành nhiều type tùy vào vị trí thương tổn.
- Lóc động mạch chủ type A: Tổn thương động mạch chủ lên, chiếm 65 – 75% các ca lóc tách động mạch chủ. Đây được xem là type nguy hiểm nhất và bệnh nhân gần như chắc chắn sẽ tử vong nếu không được phẫu thuật kịp thời.
- Lóc động mạch chủ type B: Các tổn thương không liên quan đến động mạch chủ lên. Khác với type A, phần lớn bệnh nhân bị lóc động mạch chủ type B thường chỉ cần điều trị nội khoa.
Lóc tách động mạch chủ type A và type B
2. Lóc tách động mạch chủ nguy hiểm thế nào?
Lóc tách động mạch chủ có thể dẫn tới các biến chứng
- Vỡ động mạch chủ vào khoang màng tim dẫn tới ép tim hoặc vỡ vào khoang màng phổi, trung thất…
- Hở van động mạch chủ cấp tính có thể dẫn đến suy tim ứ huyết nặng
- Chèn ép vào các nhánh động mạch quan trọng: Do lóc tách lan vào các nhánh bên hoặc mảng nội mạc rách ép vào lỗ xuất phát, có thể dẫn tới đột quỵ não, liệt hai chi dưới, thiếu máu ở các tạng, nhồi máu cơ tim…
- Phình giãn và vỡ động mạch chủ thứ phát (xảy ra muộn)
Lóc tách động mạch chủ type A là một trong những cấp cứu tim mạch rất nặng, cần được điều trị phẫu thuật càng sớm càng tốt vì tỷ lệ tử vong nếu không được phẫu thuật là rất cao. Thậm chí kể cả khi bệnh nhân được phẫu thuật kịp thời thì tỷ lệ tử vong xung quanh phẫu thuật vẫn khá cao, khoảng 15-20%. Đó là lý do vì sao lóc tách động mạch chủ được coi là “thảm họa” trong các bệnh lý về tim mạch.
3. Điều trị lóc tách động mạch chủ
Lóc tách động mạch chủ tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec
Đối với lóc tách động mạch chủ type B, phần lớn trường hợp bệnh nhân được chỉ định điều trị nội khoa. Riêng với lóc tách động mạch chủ type A phải chỉ định mổ cấp cứu không trì hoãn.
Phẫu thuật lóc tách động mạch chủ type A là một trong những phẫu thuật nguy hiểm, phức tạp nhất.
- Các bác sĩ sẽ phải ngắt động mạch chủ bị tổn thương và tim ra khỏi hệ tuần hoàn, bơm một dung dịch đặc biệt vào động mạch vành để làm tim tạm ngừng đập và bảo vệ tim trong quá trình phẫu thuật; đưa toàn bộ máu trong cơ thể chạy qua máy tim phổi nhân tạo để trao đổi oxy rồi bơm lại vào cơ thể để nuôi các cơ quan.
- Trong quá trình tiến hành phẫu thuật, có những thời điểm bác sĩ sẽ phải ngưng sử dụng máy tim phổi nhân tạo, tức là ngưng toàn bộ hệ tuần hoàn của cơ thể bằng cách hạ nhiệt độ cơ thể xuống mức thấp nhất để bảo tồn các cơ quan trong khi tiến hành xử lý thương tổn ở động mạch chủ, gồm: Thay đoạn động mạch chủ bị lóc tách bằng động mạch nhân tạo, thay van tim hoặc sửa van tim…
- Quá trình này cực kỳ phức tạp và có nguy cơ cao dẫn tới các rối loạn chuyển hóa trong cơ thể, đặc biệt là rối loạn đông máu, khiến bệnh nhân chảy máu không ngừng. Do đó, chỉ những phẫu thuật viên có tay nghề cao, giàu kinh nghiệm mới có thể tiến hành phẫu thuật điều trị lóc tách động mạch chủ.
Các bác sĩ khoa Ngoại tim mạch, Bệnh viện Đa khoa quốc tế Vinmec đã phẫu thuật thành công cứu sống nhiều bệnh nhân bị lóc tách động mạch chủ type A, trở thành một địa chỉ khám- điều trị bệnh tim mạch tin cậy, hiệu quả cho những mắc bệnh tim mạch nguy hiểm này.
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn