Kỹ thuật sinh thiết thận qua da dưới hướng dẫn siêu âm

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Thị Mai – Bác sĩ Chẩn đoán hình ảnh – Khoa Chẩn đoán hình ảnh – Bệnh viện đa khoa Quốc tế Vinmec Phú Quốc.

Sinh thiết thận qua da là một phương pháp xét nghiệm xâm lấn giúp chẩn đoán một số bệnh lý về thận mà các xét nghiệm thông thường không chẩn đoán được. Có nhiều cách thực hiện khác nhau nhưng thường gặp nhất là sinh thiết thận qua da dưới hướng dẫn siêu âm.

1. Sinh thiết thận qua da là gì?

Sinh thiết thận qua da dưới hướng dẫn siêu âm là thủ thuật thực hiện bằng cách chọc một kim sinh thiết qua da vào thận để lấy một mẫu nhỏ mô thận, nhuộm và quan sát dưới kính hiển vi để phát hiện các bất thường hoặc bệnh lý tại thận.

Sinh thiết thận thường được chỉ định khi các xét nghiệm khác như mẫu máu, mẫu nước tiểu hoặc chẩn đoán hình ảnh không giúp chẩn đoán chính xác một số bệnh lý của thận.

Bên cạnh đó, sinh thiết thận còn có giá trị trong việc xác định mức độ nghiêm trọng của bệnh, mức độ đáp ứng với điều trị của bệnh nhân. Đặc biệt trong trường hợp ghép thận không mang lại hiệu quả thì sinh thiết thận qua da cũng có thể được chỉ định.

2. Sinh thiết thận qua da khi nào?

• Tiểu ra máu trên bệnh nhân có tiểu đạm quá mức trước đó.
• Các vấn đề liên quan đến chức năng thận hoặc suy thận không rõ nguyên nhân.
• Viêm cầu thận cấp tiến triển nhanh.
• Hội chứng thận hư kháng corticoid hoặc hội chứng thận hư ở trẻ dưới 1 tuổi.
• Nghi ngờ thải ghép trên bệnh nhân ghép thận.

Không phải tất cả bệnh nhân đúng chỉ định như trên đều được sinh thiết thận qua da mà quyết định có sinh thiết hay không phụ thuộc vào các dấu hiệu, triệu chứng, kết quả xét nghiệm và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân.

Không phải tất cả bệnh nhân đúng chỉ định như trên đều được sinh thiết thận qua da mà quyết định có sinh thiết hay không phụ thuộc vào các dấu hiệu, triệu chứng, kết quả xét nghiệm và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân.

3. Chống chỉ định sinh thiết thận qua da dưới hướng dẫn siêu âm

Chống chỉ định tuyệt đối

• Rối loạn đông cầm máu

Chống chỉ định tương đối

• Thận lạc chỗ, thận đơn độc, thận móng ngựa
• Mạch thận bất thường
• Huyết áp cao không kiểm soát được.
• Thận đa nang

4. Cần chuẩn bị gì trước khi tiến hành sinh thiết thận?

4.1 Chuẩn bị người bệnh

Bệnh nhân đồng ý hợp tác.

Tiền sử không bị dị ứng với thuốc gây tê.

Thực hiện một số xét nghiệm trước khi sinh thiết thận:

• Công thức máu.
• Glucose máu, chức năng thận ure, creatinin.
• Chức năng đông máu: thời gian máu đông, thời gian máu chảy, PT, APTT, fibrinogen.
• Định nhóm máu.
• HBsAg, Anti-HCV, Anti-HIV.
• Siêu âm thận.

4.2 Dụng cụ

• Máy siêu âm có đầu dò siêu âm ổ bụng, tốt nhất là máy có siêu âm doppler.
• Súng sinh thiết, kim sinh thiết.
• Thuốc: atropin, dolargan, lidocain 2%.
• Bộ dụng cụ tiểu phẫu.
• Lọ đựng bệnh phẩm có dung dịch bảo quản: NaCl 0.9%,

5. Quy trình sinh thiết thận qua da dưới hướng dẫn siêu âm

• Bệnh nhân ở tư thế nằm sấp, đôn một chiếc gối dưới bụng để cố định thận. Trường hợp ghép thận thì cho bệnh nhân nằm ngửa.
• Xác định và đánh dấu vị trí sinh thiết dưới hướng dẫn của siêu âm. Vị trí sinh thiết là cực dưới của thận trái hoặc cả 2 cực trên dưới đối với thận ghép.
• Siêu âm đo khoảng cách từ ngoài da vào đến vỏ thận. Đồng thời khảo sát các mạch máu quanh thận, đặc biệt khi thận ghép.
• Sát khuẩn vùng da đã được đánh dấu
• Gây tê tại chỗ bằng lidocain 2%.
• Dùng kim nong rộng vị trí gây tê.
• Đưa kim sinh thiết tiến vào theo đường kim nong rộng dưới hướng dẫn của siêu âm.
• Khi kim sinh thiết tới sát bao thận thì cho bệnh nhân hít vào và nín thở. Nhanh chóng định vị lại chính xác vị trí sinh thiết. Bóp cò súng sinh thiết.
• Sau đó nhanh chóng rút kim sinh thiết, cầm máu tạm thời bằng ấn tay tại điểm chọc 3 – 5 phút, sát khuẩn và băng vô khuẩn.
• Mẫu sinh thiết được cho vào lọ có dung dịch bảo quản (formol hoặc nước muối sinh lý tùy kỹ thuật mô bệnh học), gửi tới phòng xét nghiệm giải phẫu bệnh.
• Siêu âm kiểm tra lại sau 5 phút để phát hiện biến chứng chảy máu nếu có.

6. Theo dõi bệnh nhân sau sinh thiết thận qua da

• Bệnh nhân nên được bất động ở tư thế nằm sấp trong 2 giờ đầu sau sinh thiết
• Nằm nghỉ ngơi tuyệt đối tại giường ở tư thế thoải mái trong 6 giờ.
• Hạn chế các hoạt động gắng sức như chạy bộ, leo cầu thang hoặc chơi thể thao trong vòng 4 tuần sau sinh thiết thận.

7. Ưu điểm và khuyết điểm của sinh thiết thận qua da dưới hướng dẫn siêu âm

Ưu điểm

• Sinh thiết thận qua da giúp chẩn đoán các bệnh lý đặc biệt ở thận khi các loại xét nghiệm khác không xác định được.
• Hỗ trợ quá trình điều trị các bệnh lý trên dựa vào kết quả sinh thiết thận
• Khả năng hồi phục sau sinh thiết thường nhanh chóng và người bệnh có thể sớm trở lại với các công việc thường ngày

Khuyết điểm

• Sinh thiết thận là một thủ thuật xâm lấn nên vẫn sẽ có nguy cơ nhiễm trùng. Tuy nhiên tỷ lệ nhiễm trùng cần phải điều trị sau sinh thiết thận qua da rất thấp, dưới 1/1000.
• Biến chứng sau sinh thiết thận hay gặp nhất là tiểu ra máu đại thể và thường biến mất trong vòng 24 giờ.
• Trường hợp kim sinh thiết vô tình làm tổn thương thành động mạch và tĩnh mạch, đôi khi xuất hiện lỗ dò hoặc sự nối thông bất thường giữa hai mạch máu này có thể hình thành.
• Một biến chứng khác là nhiễm trùng tại khối máu tụ quanh thận do kim sinh thiết gây ra. Khi đó, bệnh nhân cần được điều trị bằng kháng sinh và dẫn lưu phẫu thuật.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là cơ sở y tế chất lượng cao tại Việt Nam với đội ngũ y bác sĩ có trình độ chuyên môn cao, được đào tạo bài bản, chuyên sâu trong nước và nước ngoài, giàu kinh nghiệm.

Hệ thống thiết bị y tế hiện đại, tối tân, sở hữu nhiều máy móc tốt nhất trên thế giới giúp phát hiện ra nhiều căn bệnh khó, nguy hiểm trong thời gian ngắn, hỗ trợ việc chẩn đoán, điều trị của bác sĩ hiệu quả nhất. Không gian bệnh viện được thiết kế theo tiêu chuẩn khách sạn 5 sao, mang đến cho người bệnh sự thoải mái, thân thiện, yên tâm.

Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn