Hồi phục sau rối loạn tiêu hóa do kháng sinh

Bài viết được duyệt chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Đặng Huy Toàn – Khoa Nhi – Sơ sinh – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang

Trẻ em uống kháng sinh bị đi ngoài là tác dụng phụ thường gặp khi điều trị các bệnh nhiễm khuẩn bằng kháng sinh, đặc biệt trường hợp uống kháng sinh trong thời gian dài. Vậy trẻ uống kháng sinh bị tiêu chảy cần làm gì để hồi phục sau rối loạn tiêu hóa cho trẻ?

1. Vì sao trẻ em uống kháng sinh bị đi ngoài?

Thuốc kháng sinh được chỉ định trong những trường hợp điều trị các bệnh do vi khuẩn gây ra, bao gồm cả kháng sinh đường uống và kháng sinh đường tiêm. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc kháng sinh có thể gây ra tác dụng phụ, thường gặp nhất là rối loạn tiêu hóa, trong đó điển hình là tiêu chảy.

Trẻ em uống kháng sinh bị đi ngoài có các biểu hiện tương tự như nhiễm khuẩn:

• Đau bụng
• Tiêu chảy nhiều lần
• Phân lỏng có nhầy, phân có màu vàng, xanh, bọt hoặc lổn nhổn
• Phân sống và có lẫn thức ăn
• Mất nước, mất cân bằng điện giải, sụt cân do tiêu chảy kéo dài

Nguyên nhân khiến trẻ em uống kháng sinh bị đi ngoài là do thuốc kháng sinh đã tiêu diệt cả những vi khuẩn gây bệnh và vi khuẩn có lợi trong cơ thể, đặc biệt là những lợi khuẩn ở đường ruột, hệ tiêu hóa.

Khi các vi khuẩn có lợi bị tiêu diệt sẽ dẫn đến tình trạng mất cân bằng đường ruột và gây ra tình trạng rối loạn tiêu hóa, nhất là đối với trẻ nhỏ hệ tiêu hóa vẫn còn chưa hoàn thiện.

Tuy nhiên, hầu hết các trường hợp trẻ em uống kháng sinh bị đi ngoài là nhẹ và thường tự khỏi khi trẻ ngưng điều trị bằng kháng sinh. Ở một số trường hợp khác, trẻ bị tiêu chảy nặng hơn và dẫn đến hội chứng viêm đại tràng giả mạc.

2. Trẻ uống kháng sinh bị tiêu chảy phải làm sao?

Khi thấy trẻ bị tiêu chảy do kháng sinh nhưng chưa hết liều điều trị, cha mẹ không nên tự ý cho trẻ ngưng dùng thuốc vì phần lớn các trường hợp tiêu chảy là nhẹ, trẻ vẫn bình thường và tình trạng tiêu chảy sẽ tự hết khi ngừng điều trị bằng thuốc kháng sinh. Ở thời điểm này cha mẹ vẫn cần lưu ý và chăm sóc con thật kỹ lưỡng.

Với trường hợp trẻ em uống kháng sinh bị đi ngoài, tiêu chảy nặng, cha mẹ nên hỏi ý kiến bác sĩ để được tư vấn thay đổi thuốc kháng sinh phù hợp. Bên cạnh đó, cần chú ý chăm sóc trẻ như:

• Bù nước và điện giải cho trẻ để không mất cân bằng kiềm toan trong cơ thể, nếu không sẽ dẫn đến rối loạn chuyển hóa. Lúc này nên cho trẻ uống dung dịch oresol để bù nước và điện giải.
• Cho trẻ uống sữa, không nên bỏ sữa vì có thể gây thiếu hụt dinh dưỡng.
• Khi thấy trẻ em uống kháng sinh bị đi ngoài cần cho trẻ ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, tuy nhiên cần hạn chế thực phẩm nhiều gia vị, một số loại có thể gây khó tiêu, đầy hơi như các loại đậu, hạt.

3. Hồi phục sau rối loạn tiêu hóa cho trẻ em uống kháng sinh bị đi ngoài

Để hồi phục sau rối loạn tiêu hóa cho trẻ em uống kháng sinh bị đi ngoài, sau khi hết điều trị bằng kháng sinh, cha mẹ có thể thực hiện những cách sau:

• Bổ sung men vi sinh probiotic để lấy lại tình trạng cân bằng đường ruột. Men vi sinh chứa những vi khuẩn có lợi ở đường ruột vừa giúp ngăn ngừa tiêu chảy do kháng sinh.
• Cho trẻ ăn những loại thực phẩm lên men chứa lợi khuẩn như sữa chua,…
• Để kích thích lợi khuẩn trong đường ruột hoạt động và phát triển, giúp tiêu hóa ổn định, cha mẹ nên chú ý bổ sung những thực phẩm giàu chất xơ cho trẻ như chuối, các loại ngũ cốc, hạt, trái cây quả mọng,…
• Trẻ em uống kháng sinh bị đi ngoài cũng bị mất nghiêm trọng một lượng vi khuẩn sản xuất vitamin K, vì vậy, cần chú ý bổ sung những thực phẩm giàu vitamin K cho trẻ như rau bina, cải xoăn, cải bắp,…

Bên cạnh đó cha mẹ cũng nên lưu ý, trong mọi trường hợp trẻ bị tiêu chảy, trước khi sử dụng kháng sinh đều cần đi khám bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa để được hướng dẫn sử dụng những loại thuốc cụ thể. Không nên tự ý dùng thuốc ở nhà vì nếu dùng không đúng loại thuốc sẽ khiến bệnh nặng hơn và khó điều trị hơn.

Hiện chuyên khoa Nhi – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec luôn tiếp nhận và điều trị các vấn đề thường hay gặp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ như: rối loạn tiêu hóa, hô hấp, dinh dưỡng… quá trình thăm khám luôn được thực hiện bởi đội ngũ bác sĩ giàu chuyên môn kết hợp cùng các trang thiết bị y tế hiện đại nhằm mang đến kết quả hồi phục tốt nhất cho bệnh nhân.

Bên cạnh đó, việc điều trị sớm, đúng mục đích giúp trẻ sớm ổn định sức khỏe và rút ngắn thời gian nằm viện. Do đó, cha mẹ cần hết sức lưu ý đối với trường hợp trẻ em uống kháng sinh bị đi ngoài.

Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn