Định lượng Cyfra 21-1 là gì?

Để tầm soát, chẩn đoán và điều trị các loại ung thư, nhất là ung thư phổi, thì xét nghiệm định lượng Cyfra 21 – 1 là cần thiết. Ngoài xét nghiệm định lượng Cyfra 21-1, người bệnh cần siêu âm, chụp X-quang, chụp CT… để xác định cụ thể tình trạng và mức độ bệnh.

1. Định lượng Cyfra 21-1 là gì?

Định lượng Cyfra 21 – 1 là một chất chỉ điểm ung thư thường được tìm thấy trong máu. Định lượng này dùng trong hỗ trợ chẩn đoán và theo dõi điều trị ung thư phổi và các ung thư thực quản, vú, tụy, cổ tử cung hoặc bàng quang.

Cyfra 21 – 1 có thể tăng trong ung thư phổi, đặc biệt là trong ung thư phổi không tế bào nhỏ, cũng có thể tăng trong một số các ung thư khác như ung thư thực quản, vú, tụy, cổ tử cung, bàng quang.

Cyfra 21 – 1 thường giảm sau điều trị phẫu thuật hoặc hóa trị liệu ung thư phổi không tế bào nhỏ, và có thể tăng trở lại khi ung thư tái phát.

2. Vai trò của định lượng Cyfra 21–1

• Xét nghiệm Cyfra 21-1 dùng để chẩn đoán ung thư phổi và các bệnh phổi lành tính, cũng như giữa ung thư phổi không tế bào nhỏ và ung thư phổi tế bào nhỏ, giữa ung thư phổi nguyên phát và thứ phát
• Cyfra 21-1 dùng để tiên lượng bệnh
• Cyfra 21-1 dùng để theo dõi diễn biến của bệnh

Tuy nhiên, định lượng Cyfra 21-1 trong máu không có giá trị tuyệt đối trong chẩn đoán ung thư phổi và các bệnh lý khác. Nhiều trường hợp người mắc bệnh ung thư nhưng chỉ số này lại không tăng. Vì thế ngoài làm xét nghiệm Cyfra 21-1, người bệnh cần siêu âm, chụp X-quang, chụp CT… để xác định cụ thể tình trạng và mức độ của bệnh.

3. Chỉ số Cyfra 21 – 1 bao nhiêu là nguy hiểm?

Thông qua xét nghiệm máu, nồng độ Cyfra 21-1 có giá trị bình thường trong huyết thanh là < 3,3 μg/ml.

Các nghiên cứu về mô bệnh học cho thấy Cyfra 21-1 tăng cao trong ung thư phổi. Mức tăng nhẹ (>3,3 μg/ml) của chỉ số này thấy ở một số bệnh lành tính như bệnh gan và suy thận, một số bệnh ác tính ngoài phổi khác như phần phụ, tuyến tiêu hóa, u trung biểu mô màng phổi, đường tiết niệu.

Tuy nhiên, nồng độ Cyfra 21-1 tăng cao nhất trong ung thư phổi, chủ yếu ung thư phổi không tế bào nhỏ. Khi so sánh với các dấu ấn ung thư khác, Cyfra 21-1 là dấu ấn ung thư nhạy nhất trong ung thư phổi, với nồng độ cao nhất trong ung thư phổi dạng biểu bì. Độ nhạy của Cyfra 21-1 từ 30-75% trong ung thư phổi không tế bào nhỏ và từ 20-60% trong ung thư phổi tế bào nhỏ. Cyfra 21-1 rất có giá trị trong chẩn đoán, tiên lượng (chủ yếu ung thư phổi không tế bào nhỏ), chẩn đoán sớm tái phát và theo dõi điều trị.

Cụ thể:

• Người khỏe mạnh có mức độ Cyfra 21 – 1 < 3,3 μg/ml
• Người bị các bệnh phổi lành tính có mức độ Cyfra 21-1 huyết thanh < 3,3 μg/mL
• Người mắc ung thư phổi có mức độ Cyfra 21 – 1 < 3,5 μg/mL

Cyfra 21 – 1 thường giảm sau điều trị phẫu thuật hoặc hóa trị liệu và có thể tăng trở lại khi ung thư tái phát.

4. Ý nghĩa lâm sàng trong xét nghiệm Cyfra 21 – 1

4.1 Trong các bệnh ung thư phổi ác tính

Nếu xét nghiệm máu cho thấy định lượng Cyfra 21 – 1 có kết quả dương tính (+) thì có thể liên quan đến loại khối u rắn.

• Ung thư phổi: Trong chẩn đoán ung thư phổi nguyên phát nói chung, Cyfra 21 – 1 với giá trị cắt 3,5 ng/mL có độ nhạy là 43% và độ đặc hiệu là 89%.
• Ung thư phổi tế bào không nhỏ: Cyfra 21 – 1 có độ nhạy từ 59% đến 78% và độ đặc hiệu là 94%.
• Ung thư phổi tế bào nhỏ: Độ nhạy của Cyfra 21 – 1 là 19% và độ đặc hiệu là 94%. Dấu ấn ung thư phổi tế bào nhỏ đầu tiên được chọn là NSE có độ nhạy là 54%, tuy nhiên khi kết hợp với Cyfra 21 – 1, độ nhạy lâm sàng của NSE tăng lên đến 62%.
• Ung thư phổi tế bào vảy: Cyfra 21 – 1 có giá trị chẩn đoán dương tính (+) là 84,6%, trong khi SCC và CEA chỉ có giá trị chẩn đoán dương tính (+) tương ứng là 30 và 20%.
• Ung thư phổi biểu mô tuyến và ung thư phổi tế bào lớn: Cyfra 21 – 1 là một dấu ấn của ung thư biểu mô tuyến với độ nhạy là 74,3% và của ung thư phổi tế bào lớn với độ nhạy là 75,3%. Độ nhạy của dấu ấn ung thư này tăng thêm khoảng 10% khi kết hợp với CEA. Nếu cả 2 dấu ấn ung thư này đều dương tính (+) thì để theo dõi diễn biến của các ung thư này theo thời gian, chỉ cần theo dõi một dấu ấn ung thư là đủ.

4.2 Trong các bệnh lành tính

• Bệnh phổi lành tính: Ở các bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, viêm phổi, lao phổi, viêm phế quản mạn, hen phế quản, tràn khí phổi và các u phổi lành tính, mức độ Cyfra 21 – 1 huyết thanh thường < 3,3 μg/L.
• Bệnh chậu hông lành tính: Ở các bệnh viêm nội mạc tử cung, nang buồng trứng, viêm phần phụ, các u buồng trứng lành tính, nhiễm khuẩn tiết niệu, nang thận, u bàng quang lành tính, mức độ Cyfra 21 – 1 huyết thanh thường < 3,1 μg/L.
• Bệnh đường tiêu hóa lành tính: Ở các bệnh viêm gan cấp, mạn tính, viêm tụy, viêm đường mật, viêm dạ dày, viêm hồi tràng, viêm ruột kết, polyp đại tràng, mức độ Cyfra 21 – 1 huyết thanh thường < 3,0 μg/L.
• Bệnh suy thận: Mức độ Cyfra 21 – 1 huyết thanh < 3,0 μg/L và hiếm khi vượt qua mức độ này.

4.3 Trong các bệnh ung thư khác

• Ung thư thực quản: Cyfra 21 – 1 ở giá trị cắt là 1,40 ng/mL có độ nhạy đối với ung thư thực quản là 36% (45,5% đối với ung thư biểu mô tế bào vảy, 17,6% đối với ung thư biểu mô tuyến) với độ đặc hiệu 97,3%. Sự tái phát sau phẫu thuật thực quản thể hiện bằng sự tăng trở lại của Cyfra 21 – 1 có thể xảy ra 3, 4 tháng sau phẫu thuật.
• Ung thư vú: Tỷ lệ Cyfra 21 – 1 tăng là 83,3% ở giai đoạn IV và 84,6% khi bệnh tái phát, trong khi các tỷ lệ này của CA 15-3 tương ứng là 83,3% và 34,6% và của CEA tương ứng là 41,7% và 26,9%.
• Ung thư tụy: Cyfra 21 – 1 có giá trị trong chẩn đoán ung thư tụy. Cyfra 21 – 1 khi kết hợp với CA 19-9 có thể có ích trong chẩn đoán ung thư tụy, với độ chính xác tương ứng là 86,3% và 81,5%.
• Ung thư cổ tử cung: Mức độ Cyfra 21 – 1 huyết tương ở bệnh nhân ung thư cổ tử cung và ung thư nội mạc tử cung cao hơn ở người bị các khối u tử cung lành tính một cách có ý nghĩa (P<0,05).
• Ung thư bàng quang: Độ nhạy và độ đặc hiệu của Cyfra 21 – 1 huyết thanh tương ứng là 42% và 94%, còn độ nhạy và độ đặc hiệu của Cyfra 21 – 1 nước tiểu tương ứng là 82% và 80%. Độ chính xác của Cyfra 21 – 1 trong huyết thanh và nước tiểu tương ứng là 88% và 87%.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long là một trong những địa chỉ tin cậy được nhiều khách hàng tin tưởng lựa chọn để thực hiện xét nghiệm định lượng Cyfra 21-1. Kỹ thuật xét nghiệm định lượng Cyfra 21-1 tại Vinmec Hạ Long sử dụng máy phân tích miễn dịch tự động Cobas E cho kết quả chính xác nhất và hỗ trợ điều trị thành công ung thư phổi cũng như các loại ung thư khác cho người bệnh.

Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn