Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ nội trú, Bác sĩ Nguyễn Hùng Tiến – Bác sĩ Nội trú Nhi – Sơ sinh – Khoa Nhi – Sơ sinh – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.
Nhịp tim nhanh ở trẻ em là tình trạng tim trẻ đập nhanh bất thường. Đây là một trong những rối loạn nhịp tim ở trẻ em hay gặp nhất. Để điều trị nhịp tim nhanh ở trẻ em có thể điều trị nội khoa hoặc can thiệp bằng phương pháp đốt điện.
1. Tại sao rối loạn nhịp tim nhanh ở trẻ em thường khó phát hiện?
Cơn tim nhanh kịch phát ở trẻ có đặc tính xuất hiện và mất đi đột ngột, thường kéo dài vài phút đến hàng giờ và thậm chí vài ngày và tái phát nhiều lần. Biểu hiện của bệnh khá phức tạp, từ các triệu chứng mơ hồ hoặc không rõ ràng đến tình trạng nguy kịch xuất hiện đột ngột.
Việc chẩn đoán cơn tim nhanh ở trẻ em chủ yếu dựa vào kết quả của điện tâm đồ, nhất là điện tim trong cơn tim nhanh, đây là bằng chứng quan trọng giúp bác sĩ có thể chẩn đoán chính xác và điều trị hợp lý. Tuy nhiên, phần lớn bệnh nhân khi đến khám bệnh đã hết cơn tim nhanh và nhịp tim đã trở về bình thường, nên việc chẩn đoán thường bị bỏ sót.
Nguyên nhân chủ yếu gây ra cơn tim nhanh kịch phát ở trẻ em là do bất thường bẩm sinh, nếu không được điều trị triệt để, bệnh có thể tái phát nhiều lần và có thể gây nguy hiểm cho trẻ. Vì vậy, khi thấy con có biểu hiện tim đập nhanh lúc nghỉ ngơi, cha mẹ cần đưa con đến những bệnh viện có chuyên khoa Nhi để được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời, tránh những biến chứng có thể xảy ra ở trẻ.
Cơn tim nhanh kịch phát ở trẻ có đặc tính xuất hiện và mất đi đột ngột, thường kéo dài vài phút đến hàng giờ
2. Dấu hiệu nhận biết tim đập nhanh ở trẻ em
Phần lớn các trường hợp tim đập nhanh ở trẻ em là biểu hiện đáp ứng tăng nhịp tim với các tình trạng sinh lý của cơ thể như: Trong hoặc sau khi vận động thể lực, khi trẻ lo lắng, khi trẻ bị sốt hoặc những tình trạng bệnh lý khác gây cơn tim nhanh.
Tuy nhiên, nhịp tim sẽ sớm trở lại bình thường khi các điều kiện gây ra nó qua đi. Trong trường hợp nhịp tim nhanh do bệnh lý rối loạn nhịp, triệu chứng nhịp tim nhanh sẽ xuất hiện ngay cả khi trẻ đang nghỉ ngơi.
Đối với những trẻ nhỏ, triệu chứng của cơn tim nhanh thường mơ hồ, không đặc hiệu và khó nhận biết. Trẻ thường có những biểu hiện như bú kém, quấy khóc, thở nhanh. Ở những trẻ nặng hơn thì ngủ nhiều hoặc lơ mơ, da lạnh và tái, tiểu ít. Dấu hiệu quan trọng nhất để nhận biết là nhìn vào lồng ngực trước tim hoặc sờ ngực trước tim thấy tim đập nhanh và mạnh, hoặc quan sát vùng cổ hai bên trên xương đòn thấy “phập phồng theo tim đập” rất nhanh, đếm nhịp tim thường thấy tim đập trên 220 lần/phút (ở trẻ bú mẹ, nhịp tim bình thường khi nghỉ là dưới 160 lần/phút).
Đối với trẻ lớn, trẻ thường kêu đột ngột có cơn đánh trống ngực hoặc tim đập nhanh khi nghỉ rồi mất đi đột ngột và tái diễn nhiều lần. Thường có một hoặc một số các triệu chứng kèm theo như: Đau tức ngực, khó thở, mệt mỏi, khó chịu. Một số trường hợp nặng có thể ngất xỉu. Khi để trẻ nằm hoặc ngồi nghỉ ngơi, đếm nhịp tim thường phát hiện thấy tim đập trên 180 lần/phút. Khi hết cơn, trẻ sẽ nhanh chóng trở lại bình thường.
Phần lớn các trường hợp tim đập nhanh ở trẻ em là biểu hiện đáp ứng tăng nhịp tim với các tình trạng sinh lý của cơ thể
3. Rối loạn nhịp tim nhanh ở trẻ em được chẩn đoán như thế nào?
Để chẩn đoán rối loạn nhịp tim nhanh ở trẻ, ngoài việc phải ghi điện tim trong lúc đang bị cơn tim nhanh còn phải ghi điện tim cả khi tim đập bình thường. Điện tim ghi được trong lúc nhịp tim nhanh có thể chẩn đoán chính xác được hầu hết các loại rối loạn tim nhanh.
Điện tim ghi được lúc tim trẻ đập bình thường có thể gợi ý hướng đến chẩn đoán loại loạn nhịp có thể có. Tuy nhiên, phần lớn điện tim ngoài cơn tim nhanh là bình thường, nên việc chẩn đoán gặp rất nhiều khó khăn. Để ghi được điện tim trong lúc xuất hiện triệu chứng nghi ngờ tim nhanh, trẻ cần phải được gắn máy ghi điện tim liên tục trong nhiều giờ hoặc nhiều ngày, hoặc trẻ có thể mang theo máy ghi điện tim cầm tay, hoặc được cấy máy tự ghi điện tim trong cơ thể.
Ngày nay, phương pháp thăm dò điện tim sinh lý cho phép chẩn đoán được chính xác hầu hết các rối loạn nhịp. Tuy nhiên, phương pháp này thường chỉ được áp dụng đối với một số trường hợp nghi ngờ loạn nhịp tim có triệu chứng, hoặc khi có chỉ định điều trị triệt để bằng can thiệp và chỉ có thể thực hiện được tại các bệnh viện có chuyên khoa sâu.
Phương pháp thăm dò điện tim sinh lý cho phép chẩn đoán được chính xác hầu hết các rối loạn nhịp
4. Điều trị nhịp tim nhanh ở trẻ em
Phần lớn các trường hợp tim đập nhanh ở trẻ em là biểu hiện đáp ứng tăng nhịp tim với các tình trạng sinh lý của cơ thể.
Trong trường hợp nhịp tim nhanh do bệnh lý rối loạn nhịp, triệu chứng nhịp tim nhanh sẽ xuất hiện ngay cả khi trẻ đang nghỉ ngơi. Có thể dẫn đến choáng, ngất, suy tim…
Hiện nay, phương pháp điều trị nhịp tim nhanh ở trẻ em phổ biến là dùng các thuốc chống loạn nhịp để cắt cơn và dự phòng tái phát cơn cho những trẻ có cơn tim nhanh kéo dài và cơn tim nhanh nguy kịch. Tuy nhiên, việc sử dụng các thuốc chống loạn nhịp gặp nhiều hạn chế như: Không điều trị được triệt để, uống thuốc hằng ngày, dùng thuốc kéo dài, tác dụng hạn chế (có hiện tượng kháng thuốc), tác dụng phụ của thuốc, chi phí đi lại và thăm khám nhiều lần.
Chính vì vậy, phương pháp can thiệp điều trị bằng đốt điện (dòng điện có sóng cao tần) thường là lựa chọn hàng đầu đối với trẻ lớn cho hầu hết các loại loạn nhịp tim nhanh và ở trẻ nhỏ khi có dấu hiệu nguy hiểm. Đây là biện pháp điều trị triệt để, chống tái phát cơn, tỷ lệ điều trị thành công trên 95%, rất ít tai biến và biến chứng do kỹ thuật. Đây cũng là phương pháp dùng để thay thế cho phương pháp phẫu thuật điều trị loạn nhịp trước đây.
Để đảm bảo an toàn và có phác đồ điều trị hiệu quả, cha mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện uy tín để được bác sĩ chuyên khoa thăm khám và chẩn đoán tình trạng, từ đó có được phương pháp điều trị phù hợp nhất.
Trung tâm tim mạch – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những trung tâm mũi nhọn hàng đầu cả nước về thăm khám, chẩn đoán, tầm soát và điều trị các bệnh lý tim mạch. Với sự hội tụ của đội ngũ chuyên gia đầu ngành giàu kinh nghiệm, có uy tín lớn trong lĩnh vực điều trị ngoại khoa, nội khoa, thông tim can thiệp và ứng dụng các kỹ thuật cao cấp trong việc chẩn đoán và điều trị bệnh lý tim mạch, cùng với hệ thống các trang thiết bị hiện đại, ngang tầm với các bệnh viện uy tín nhất trên thế giới như: Máy cộng hưởng từ MRI 3 Tesla (Siemens), máy CT 640 (Toshiba), các thiết bị nội soi cao cấp EVIS EXERA III (Olympus Nhật Bản), hệ thống gây mê cao cấp Avace, phòng mổ Hybrid theo tiêu chuẩn quốc tế…
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn
