Điều trị nhiễm trùng nặng do sản khoa

Nhiễm khuẩn hậu sản là một tình trạng bệnh lý và là một trong năm tai biến sản khoa nguy hiểm thường gặp, đặc biệt ở các nơi có trình độ và cơ sở vật chất yếu kém. Nhiễm khuẩn hậu sản có thể gây ra các tình trạng nhiễm khuẩn nặng nề có thể kể đến những tình trạng như viêm tử cung toàn bộ, nhiễm khuẩn máu, viêm phúc mạc…

1. Đại cương về nhiễm khuẩn hậu sản

Nhiễm khuẩn hậu sản là một tình trạng bệnh lý và là một trong năm tai biến sản khoa nguy hiểm thường gặp, đặc biệt ở các nơi có trình độ và cơ sở vật chất yếu kém. Sự phát triển và xuất hiện của thuốc kháng sinh và sự ra đời các thuốc thế hệ kháng sinh mới đã góp phần làm giảm bớt các hậu quả của nhiễm trùng hậu sản. Tuy nhiên những tình trạng nhiễm khuẩn nặng vẫn còn và là nguyên nhân này dễ dẫn đến tử vong cho mẹ nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

• Nguyên nhân của tình trạng nhiễm khuẩn sản khoa nặng có thể do sót rau, nhiễm khuẩn ối, thủ thuật ở trong tử cung không đảm bảo nguyên tắc vô khuẩn…
• Các thủ thuật sản khoa có thể là nguyên nhân gây nhiễm khuẩn nặng như: Sảy thai, sau sinh hoặc sau mổ lấy thai.
• Vi khuẩn gây nhiễm khuẩn hậu sản hay gặp như E. coli, S. aureus, S. pyogenes, C. perfungeus, C. seuclellii…
• Nhiễm khuẩn hậu sản có thể gây ra các tình trạng nhiễm khuẩn nặng nề có thể kể đến những tình trạng như viêm tử cung toàn bộ, nhiễm khuẩn máu, viêm phúc mạc…

2. Triệu chứng nhiễm khuẩn hậu sản

2.1. Viêm tử cung toàn bộ

• Là biến chứng của viêm niêm mạc tử cung hoặc bế sản dịch.
• Sốt cao, mệt mỏi, khó chịu.
• Sản dịch ít hoặc không có. Khi nắn tử cung có sản dịch chảy ra thối, đen (đặc biệt ngày thứ 8, thứ 10).
• Nắn tử cung đau.
• Tiến triển thành viêm phúc mạc, nhiễm khuẩn huyết.

2.2. Viêm phúc mạc toàn bộ

• Xảy ra sau viêm niêm mạc tử cung, viêm tử cung toàn bộ, viêm phúc mạc tiểu khung hay viêm phần phụ.
• Thời gian: Sau đẻ hoặc mổ đẻ 7 – 10 ngày.
• Toàn thân: Dấu hiệu nhiễm khuẩn, nhiễm độc.
• Nôn, đau khắp bụng: Tắc ruột hoặc bán tắc ruột.
• Ỉa chảy phân khắm.
• Thực thể: Bụng chướng, phản ứng phúc mạc.
• Cận lâm sàng: X-quang bụng không chuẩn bị có hình ảnh mức nước – hơi.
• Tiên lượng: Chẩn đoán và mổ sớm thì tiên lượng tốt, nếu mổ chậm thì tiên lượng xấu và có thể tử vong.

2.3. Nhiễm khuẩn huyết

• Thứ phát sau nhiễm khuẩn hậu sản chủ yếu từ vùng rau bám ở tử cung.
• Toàn thân: Sốt cao liên tục hoặc dao động hoặc kéo dài, mệt mỏi, suy sụp, lờ đờ. Có thể sốc, hôn mê, thiểu niệu, khó thở, vàng da.
• Sản dịch hôi, có máu và mủ. Tử cung to, co hồi chậm và ấn đau.
• Gan lách to, bụng chướng…
• Chẩn đoán xác định: Cấy máu (lúc sốt cao), cấy sản dịch từ buồng tử cung, cấy nước tiểu.
• Hồng cầu giảm, bạch cầu tăng cao hoặc giảm.
• Tiên lượng nặng, nguy cơ tử vong cao.

3. Điều trị nhiễm khuẩn hậu sản

3.1. Nguyên tắc

• Cấy máu, cấy sản dịch và cấy nước tiểu trước khi điều trị kháng sinh.
• Kháng sinh phối hợp phổ rộng khi chưa có kháng sinh đồ. Nếu có kháng sinh đồ thì điều trị theo kháng sinh đồ.
• Bù dịch.
• Sử dụng vận mạch nếu huyết áp hạ không phục hồi sau khi bù dịch.
• Thở oxy.
• Giải quyết ổ nhiễm khuẩn.

3.2. Sử dụng kháng sinh

Phối hợp ba loại kháng sinh

• Ceftriaxon 1g tĩnh mạch/ 24 giờ.
• Azithromycin 500mg tĩnh mạch/ 24 giờ.
• Metronidazol 500mg tĩnh mạch/ 12 giờ.

Nếu dị ứng penicilin

Phối hợp thuốc

• Gentamycin tĩnh mạch 4 – 6mg/kg cho liều đầu tiên, liều tiếp theo dựa vào độ thanh thải của thận.
• Clindamycin 600mg tĩnh mạch/8 giờ.

Hoặc phối hợp thuốc

• Gentamycin tĩnh mạch 4 – 6mg/kg cho liều đầu tiên, liều tiếp theo dựa vào độ thanh thải của thận.
• Lincomycin 600mg tĩnh mạch mỗi 8 giờ.

3.3. Ngoại khoa

• Loại bỏ ổ nhiễm khuẩn. Khi nhiệt độ trở lại bình thường, tiến hành cắt tử cung bán phần.
• Đối với viêm phúc mạc toàn thể: Mổ lau rửa ổ bụng, cắt tử cung bán phần và dẫn lưu ổ bụng.

4. Dự phòng nhiễm khuẩn hậu sản

Cần chú ý công tác vô khuẩn khi thăm khám và thủ thuật điều trị tích cực các nhiễm khuẩn hậu sản.

Hiện nay, Vinmec có triển khai Gói Khám, sàng lọc bệnh lý phụ khoa cơ bản. Gói khám này có thể phát hiện bệnh sớm các bệnh lý viêm nhiễm giúp điều trị dễ dàng, không tốn kém. Khi đăng ký Gói khám, sàng lọc bệnh lý phụ khoa cơ bản, khách hàng sẽ được:

• Khám chuyên khoa Phụ khoa.
• Siêu âm tử cung buồng trứng qua đường âm đạo.
• Siêu âm tuyến vú hai bên.
• Các xét nghiệm như: Treponema pallidum test nhanh, Chlamydia test nhanh, lấy bệnh phẩm làm phiên đồ tế bào cổ tử cung – âm đạo, vi khuẩn nhuộm soi (dịch âm đạo nữ), HPV genotype PCR hệ thống tự động, tổng phân tích nước tiểu bằng máy tự động.

Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn

Nguồn tham khảo: kcb.vn