Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Lê Hồng Liên – Khoa Sản phụ khoa – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park. Bác sĩ Liên đã có trên 10 năm kinh nghiệm là bác sĩ chẩn đoán hình ảnh khoa Siêu âm tại bệnh viện đầu ngành sản phụ khoa phía Nam – bệnh viện Từ Dũ.
Trong quá trình mang thai, các mẹ bầu thường quan tâm đến việc ăn gì, uống gì để đảm bảo duy trì lượng nước ối cho thai nhi. Tuy nhiên không nhiều người hiểu rõ được tầm quan trọng của việc kiểm tra chỉ số nước ối theo tuổi thai. Hãy cùng tìm hiểu về thông số này trong bài viết dưới đây.
1. Vai trò của nước ối trong thai kỳ
Nước ối xuất hiện từ ngày thứ 12 sau thụ thai. Nước ối được tạo thành từ: thai nhi, màng ối và máu mẹ. Thai nhi được bao bọc xung quanh bởi nước ối. Ban đầu, nước ối được hấp thụ bởi da và mô bé. Vào khoảng 20 tuần của thai kỳ, da bắt đầu thay đổi, và chất lỏng được ăn vào chứ không phải được hấp thụ. Nước ối hoạt động như một bộ đệm để bảo vệ em bé đang phát triển, đệm chống lại mọi va đập hoặc chấn thương. Nó cũng cho phép di chuyển dễ dàng, thúc đẩy sự phát triển cơ bắp và xương.
Nước ối được em bé nuốt giúp hình thành đường tiêu hóa. Nuốt là một kỹ năng phát triển quan trọng em bé thực hành trong tử cung trong nhiều tháng, để chuẩn bị cho con bú sau khi sinh. Chất lỏng hình thành nước tiểu và duy trì nhiệt độ không đổi cho em bé. Trong lúc chuyển dạ sinh, nước ối tiếp tục bảo vệ thai nhi khỏi những sang chấn của cơn co tử cung và nhiễm khuẩn. Nước ối giúp thành lập đầu ối nong cổ tử cung của mẹ. Giúp cho sự xóa mở cổ tử cung được thuận lợi hơn.
2. Chỉ số nước ối AFI là gì?
Chỉ số nước ối, ký hiệu AFI (Amniotic fluid index) là thông số về lượng nước ối có trong bụng thai phụ theo từng thời điểm phát triển của thai nhi. Chỉ số nước ối được đo khi thai phụ đi thăm khám, dựa vào chỉ số này bác sĩ sẽ cho người mẹ lượng nước ối là bình thường hay bất thường.
Dựa vào chỉ số nước ối bác sĩ biết lượng nước ối là bình thường hay bất thường
Đo chỉ số nước ối AFI bằng cách chia buồng tử cung làm 4 phần, hai đường cắt nhau tại rốn của thai phụ, đo bề sâu của khoang ối lớn nhất trong mỗi buồng và tính tổng số các số đo trên.
3. Chỉ số nước ối theo tuổi thai
Thông thường, khi tuổi thai tăng thì lượng nước ối cũng tăng theo và vào những tuần gần cuối thai kỳ, lượng nước ối có dấu hiệu giảm. Lượng nước ối thay đổi tùy theo tuổi thai: ở thai 8 – 12 tuần khoảng 50ml, thể tích nước ối nhiều nhất khoảng 1000ml lúc tuổi thai 28 tuần, sau đó nước ối giảm dần còn 900ml ở thai 36 tuần, Khi thai 40 tuần nước ối còn khoảng 600-800ml.
Không ít trường hợp các mẹ có lượng nước ối trong bụng quá ít hoặc quá nhiều, không tương xứng với tuổi thai. Tức lúc thai nhi còn nhỏ thì lượng nước ối quá lớn, còn vào những tuần cuối thai kỳ, lượng nước ối lại quá ít, ảnh hưởng đến việc sinh nở của thai phụ. Những trường hợp này được gọi là đa ối và thiểu ối, đây là những bất thường của nước ối, có thể tiềm ẩn những nguy cơ đối với thai kỳ.
- Đa ối: Khi lượng nước ối trên 2000ml. Đa ối sẽ làm cho bé khá di động trong tử cung nên dễ gây dây rốn quấn cổ, ngôi bất thường. Đa ối làm bụng mẹ căng to, gây khó thở, dễ cò cơn co tử cung và chuyển dạ sinh non làm tăng tỷ lệ tử vong khi sinh của trẻ.
- Thiểu ối hay ít ối, vô ối: Khi thể tích nước ối dưới 200ml. Thiểu ối nếu xuất hiện sớm vào tam cá nguyệt thứ hai sẽ gây ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của thai nhi. Vào tam cá nguyệt thứ ba, thiểu ối thường do thai suy dinh dưỡng, có thể gây chèn ép dây rốn, dễ bị suy thai và không bình chỉnh được ngôi thai có thể có những ngôi bất thường gây đẻ khó.
Kiểm tra chỉ số nước ối theo tuổi thai giúp sớm phát hiện bất thường lượng nước ối trong thai kỳ
Dưới đây là bảng tổng hợp giúp bạn nhận biết chỉ số nước ối theo tuổi thai của mình là bình thường hay bất thường.
| Chỉ số AFI (cm) | Mức độ | Lưu ý |
| < 3cm | Vô ối | Con sẽ gặp nguy hiểm hơn nếu lượng nước ối rất ít dẫn đến tình trạng thiếu ối, vô ối, thai chết lưu hay sinh non. |
| <= 5cm | Thiểu ối | Thiểu ối gây tăng tỷ lệ bị dị tật bẩm sinh, thai nhi phát triển không được khỏe mạnh. |
| 6 – 12cm | Lượng nước ối bình thường | Mẹ bầu có thể yên tâm với chỉ số này. |
| 12 – 25 cm | Dư ối | Dư ối nằm trong chỉ số này vẫn ở trong hạn mức an toàn, do đó mẹ bầu không cần quá lo lắng. |
| >25cm | Đa ối | Các mẹ nên chú ý sẽ có khả năng ảnh hưởng đến thai, các bà mẹ có khả năng bị vỡ ối sớm, túi ối bị căng, sinh non, gây ra tình trạng nhau bong non, ngôi thai đảo lộn dẫn đến bất thường. |
Để duy trì lượng nước ối ổn định trong suốt thai kỳ, không quá dư và quá thiếu, mẹ bầu cần có chế độ dinh dưỡng, nghỉ ngơi hợp lý khi mang thai, uống đủ nước, khám thai đều đặn, kiểm tra chỉ số nước ối theo tuổi thai để kịp thời phát hiện những bất thường.
Theo dõi chỉ số nước ối là việc làm cần thiết để đánh giá tình trạng, sức khỏe của thai nhi. Đặc biệt trong 3 tháng cuối thai kỳ, việc thiếu ối hay đa ối đều ảnh hưởng đến việc sinh nở của thai phụ. Để bảo vệ sức khỏe của mẹ và bé toàn diện cũng như giúp mẹ an tâm hơn trong khi chuyển dạ, Vinmec cung cấp dịch vụ Thai sản trọn gói. Với gói khám này, mẹ sẽ được khám thai định kỳ, thực hiện các xét nghiệm thường quy để theo dõi sức khỏe. Thai nhi được theo dõi tim thai và cơn co tử cung bằng monitor sản khoa ở tuần thai 37-40 dự kiến thời điểm sinh. Nếu như trẻ sinh non sẽ được chăm sóc và nuôi dưỡng với quy trình chuẩn quốc tế. Các ca sinh non đều được tổ chức bài bản dưới sự phối hợp của nhiều chuyên khoa: khoa sản, khoa gây mê và đặc biệt là khoa sơ sinh, khoa nhi. Việc này giúp hạn chế rủi ro và tăng hiệu quả điều trị đối với những vấn đề về sức khỏe mà trẻ sinh non có thể gặp phải.
Bên cạnh đó, trẻ cũng sẽ được khám sàng lọc sau sinh để sớm phát hiện các bệnh lý và có biện pháp xử trí phù hợp. Mẹ có thể hoàn toàn yên tâm khi sử dụng dịch vụ y tế đang có mặt tại Vinmec
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn
