Dị ứng sữa là một trong những hiện tượng thường gặp ở trẻ em và có thể gây ra một số vấn đề về da, hô hấp, tiêu hóa. Thậm chí, ở một số trẻ lần đầu sử dụng sữa có thể gây ra dị ứng shock phản vệ, dẫn tới nguy hiểm đến tính mạng của trẻ.
1. Dị ứng sữa ở trẻ
Dị ứng đạm sữa là một phản ứng miễn dịch thường gặp của cơ thể trẻ với các thành phần đạm có trong sữa và những chế phẩm từ sữa, đặc biệt là sữa bò. Đây là loại dị ứng có tỷ lệ mắc cao nhất trong các loại dị ứng thực phẩm, chiếm khoảng 2-7,5% số trẻ trong độ tuổi này. Dị ứng đạm sữa thường xảy ra sau khi trẻ sử dụng sữa hay các chế phẩm của sữa từ vài phút cho đến vài giờ, đa số những trường hợp có thể chấm dứt tình trạng dị ứng trước khi trẻ 3 tuổi.
Một số yếu tố nguy cơ làm kéo dài tình trạng dị ứng sữa ở trẻ bao gồm:
- Tiền sử gia đình có dị ứng
- Dị ứng với nhiều loại thức ăn
- Mắc một số bệnh dị ứng kèm theo như viêm mũi dị ứng, hen phế quản, mày đay,…
- Dị ứng với protein casein của sữa và với liều thấp
- Đồng mẫn cảm với các dị nguyên không khí và các dị nguyên thức ăn ít gặp.
XEM THÊM: Làm thế nào khi trẻ bị dị ứng đạm sữa bò?
2. Cách xét nghiệm dị nguyên sữa
Việc chẩn đoán dị ứng sữa sẽ được dựa trên các triệu chứng lâm sàng cũng như tiền sử của gia đình, đồng thời kết hợp với những xét nghiệm dị ứng khác. Vì vậy, trước tiên bác sĩ sẽ tiến hành khai thác tiền sử gia đình như tiền sử bản thân trẻ và những loại sữa mà trẻ đang sử dụng, thời điểm xuất hiện triệu chứng và các yếu tố khởi phát. Đây là những thông tin rất quan trọng trong việc chẩn đoán. Sau đó bác sĩ sẽ thăm khám trên da, hệ hô hấp, hệ tiêu hóa, vì đây là những cơ quan chịu ảnh hưởng nhiều nhất của tình trạng dị ứng sữa.
Sau khi khám lâm sàng, bác sĩ sẽ chỉ định một số xét nghiệm cận lâm sàng cho trẻ. Các loại xét nghiệm dị ứng bao gồm:
- Test lẩy da với sữa: Đây là một phương pháp chẩn đoán cơ bản giúp đánh giá tình trạng dị ứng của trẻ với các dị nguyên của sữa.
- Xét nghiệm máu IgE đặc hiệu với các protein sữa bò
- Test loại trừ: thực hiện chế độ ăn kiêng sữa trong vòng 2-4 tuần
- Test thử thách với đạm sữa: cho trẻ ăn lại sữa
XEM THÊM: Bé bị dị ứng sữa bò nên dùng sữa nào thay thế?
Xét nghiệm máu IgE đặc hiệu là một trong các xét nghiệm dị nguyên sữa
3. Khi nào nên cho trẻ xét nghiệm dị nguyên sữa?
Dị ứng sữa sẽ gây ra tình trạng dị ứng và ảnh hưởng tới sức khỏe của trẻ. Vì vậy, cha mẹ nên đưa trẻ đến các cơ sở y tế để thực hiện xét nghiệm khi trẻ có các dấu hiệu bị dị ứng với sữa như sau:
3.1 Dấu hiệu ở đường tiêu hóa
Trẻ bị dị ứng sữa sẽ có đến 50-60% trường hợp có biểu hiện rối loạn tiêu hóa bao gồm:
- Rối loạn tiêu hóa: trẻ đi ngoài nhiều lần, phân lỏng có thể có lẫn máu hoặc không có, trẻ cũng có thể bị táo bón. Ngoài ra, hiện tượng không dung nạp lactose có các biểu hiện kèm theo như trẻ bú sẽ bị tiêu chảy ngay lập tức, phân chua đỏ và có loét da hậu môn. Cần phân biệt hiện tượng không dung nạp lactose với hội chứng lỵ.
- Nôn: thường xuất hiện ngay sau khi trẻ bú hoặc sau bú vài giờ. Trong trường hợp trẻ nôn trớ không liên quan tới bữa ăn thì có thể là dấu hiệu của trào ngược dạ dày sinh lý hoặc bệnh lý.
- Trẻ ăn ít: trẻ chán ăn và thường xuyên quấy khóc, nguyên nhân xuất phát từ trẻ bị đầy hơi, khó tiêu, chướng bụng.
3.2 Dấu hiệu ngoài da
Các dấu hiệu ngoài da chiếm khoảng 50-70% các trường hợp trẻ bị dị ứng đạm sữa:
- Phát ban: trẻ bị dị ứng đạm sẽ xuất hiện các triệu chứng như nổi mẩn đỏ, phát ban, chàm sau vài phút đến 1 tiếng đồng hồ sau khi trẻ uống sữa.
- Sưng môi và mặt: là một trong những dấu hiệu nhận biết trẻ bị dị ứng đạm sữa. Sưng môi và mặt thường kèm theo các triệu chứng ở đường tiêu hóa.
3.3 Dấu hiệu đường hô hấp
Các biểu hiện đường hô hấp chiếm khoảng 20-30% trường hợp dị ứng đạm sữa. Và có thể xảy ra ngay sau khi trẻ sử dụng sữa hay các chế phẩm từ sữa, hoặc biểu hiện sau 1 tuần.
- Thở khò khè: trẻ xuất hiện các dấu hiệu như khó thở, thở khò khè và kèm theo dịch nhầy trong cổ họng, mũi sau khi sử dụng sữa thì đây có thể là dấu hiệu phản ứng với các dị nguyên trong sữa.
- Giảm cân hoặc không tăng cân: đa số trẻ sơ sinh sẽ tăng cân gấp đôi khi trẻ 6 tháng tuổi và tăng gấp 3 lần khi trẻ 12 tháng tuổi. Tuy nhiên, nếu trẻ không tăng cân, chậm lớn và có kèm theo các dấu hiệu như nôn trớ, tiêu lỏng thì có thể là trẻ bị dị ứng đạm sữa.
Thở khò khè là một trong các dấu hiệu dị ứng đạm sữa ở đường hô hấp
Tóm lại, dị ứng đạm sữa là một phản ứng miễn dịch thường gặp của cơ thể trẻ với các thành phần đạm có trong sữa và những chế phẩm từ sữa, đặc biệt là sữa bò. Đây là loại dị ứng có tỷ lệ mắc cao nhất trong các loại dị ứng thực phẩm. Phản ứng dị ứng có thể gây ảnh hưởng tới sức khỏe của trẻ đặc biệt là đường tiêu hóa, hô hấp và ngoài da, thậm chí một số trẻ có thể shock phản vệ trong lần đầu dùng sữa. Do vậy, các cha mẹ nên cho trẻ đến các cơ sở y tế để được xét nghiệm dị ứng sữa nhằm phòng ngừa những biến chứng nguy hiểm.
Với nhiều năm kinh nghiệm trong việc thăm khám và điều trị các bệnh lý ở trẻ, hiện nay khoa Nhi tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đã trở thành một trong các trung tâm chăm sóc sức khỏe lớn, có khả năng thăm khám, sàng lọc và điều trị nhiều bệnh lý chuyên sâu ở trẻ. Do đó, nếu trẻ có dấu hiệu dị ứng sữa thì cha mẹ có thể đưa trẻ đến Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec để thăm khám, làm xét nghiệm dị ứng và nhận được sự hỗ trợ, tư vấn từ các bác sĩ.
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn
