Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ chuyên khoa I Tô Kim Sang – Bác sĩ Nội Ung bướu – Trung tâm Ung bướu – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.
Sàng lọc ung thư là biện pháp nhằm giúp phát hiện các trường hợp có nguy cơ diễn tiến thành ung thư, thường được xem là bệnh lý tiền ung thư, hoặc giúp tăng khả năng chẩn đoán bệnh ung thư ở giai đoạn sớm khi chúng mới chớm hình thành. Đây được coi là biện pháp hữu hiệu trong việc gia tăng khả năng chữa khỏi và giảm thiểu tối đa tỷ lệ ca bệnh tử vong do mắc ung thư ở Việt Nam cũng như trên thế giới hiện nay.
Sau đây, chúng tôi sẽ cung cấp một số Gói sàng lọc ung thư phổ biến nhất hiện nay.
1. Sàng lọc ung thư đại trực tràng
Các dấu hiệu nhận biết sớm ung thư đại trực tràng bao gồm thay đổi thói quen đi cầu, thay đổi tính chất phân, phân có máu, đi cầu có cảm giác mót rặn, sụt cân không rõ nguyên nhân…Các dấu hiệu này cũng có thể là biểu hiện của các bệnh lý lành tính ở đường ruột nên chúng dễ bị nhầm lẫn và bỏ qua.
Để tiến hành sàng lọc ung thư đại trực tràng, trước tiên bác sĩ sẽ đánh giá nguy cơ mắc bệnh của bạn. Có ba nhóm nguy cơ sau:
- Nhóm nguy cơ trung bình: là những người từ 45 tuổi trở lên và không có tiền căn bản thân cũng như tiền căn gia đình mắc ung thư đại trực tràng, bướu tuyến hay polyp đại trực tràng, các bệnh lý viêm ruột (như hội chứng ruột kích thích, Crohn) hay các bệnh lý đường ruột liên quan đến gia đình (như đa polyp gia đình, hội chứng Lynch)
- Nhóm tăng nguy cơ: là những người có tiền căn bản thân mắc ung thư đại trực tràng, bướu tuyến hay polyp đại trực tràng, các bệnh lý viêm ruột (như hội chứng ruột kích thích, Crohn) hay đã xạ trị vùng bụng chậu trước đó; hoặc có tiền căn gia đình mắc ung thư đại trực tràng, bướu tuyến hay polyp đại trực tràng.
- Nhóm nguy cơ cao: là những người có tiền căn bản thân mắc bệnh lý đường ruột liên quan đến gia đình (như đa polyp gia đình, hội chứng Lynch)
Các phương tiện tầm soát ung thư đại trực tràng bao gồm:
- Xét nghiệm máu tiềm ẩn bên trong phân (FOBT).
- Xét nghiệm DNA trong phân
- Nội soi đại tràng sigma, nội sọi đại tràng
- Nội soi đại tràng ảo (chụp CT khung đại tràng)
Tùy vào nhóm nguy cơ và phương pháp tầm soát được lựa chọn mà thời điểm bắt đầu và tần suất thực hiện sàng lọc sẽ khác nhau.
Sàng lọc ung thư sớm tại Vinmec
2. Sàng lọc sớm ung thư vú
Ung thư vú là bệnh ung thư thường gặp nhất ở nữ giới. Yếu tố nguy cơ chủ yếu liên quan đến tiền sử gia đình, đột biến gen, tuổi sau 30, thời gian tiếp xúc nội tiết tố nữ kéo dài, mắc các bệnh lý tuyến vú như bướu nhú hay tăng sản ống tuyến vú không điển hình, tiền căn xạ trị vùng ngực.
Để tiến hành sàng lọc ung thư vú, trước tiên bác sĩ sẽ đánh giá nguy cơ mắc bệnh của bạn. Có hai nhóm nguy cơ sau:
- Nhóm nguy cơ trung bình: tất cả phụ nữ từ 25 tuổi trở lên đều có nguy cơ trung bình mắc ung thư vú nếu họ không có tiền căn bản thân cũng như tiền căn gia đình mắc ung thư vú hoặc có đột biến gen di truyền có khả năng gia tăng nguy cơ ung thư vú (như gen BRCA), không tiền căn xạ trị vùng ngực trước 30 tuổi.
- Nhóm tăng nguy cơ: là những phụ nữ có một trong các yếu tố sau:
- Có nguy cơ ung thư vú suốt đời hơn 20%-25% theo các công cụ đánh giá nguy cơ, chủ yếu dựa trên tiền căn gia đình.
- Có đột biến gen BRCA1 hoặc BRCA2 đã biết.
- Có người thân trực hệ thứ nhất (như ba mẹ, anh chị em, con) có đột biến gen BRCA1 hoặc BRCA2 mà họ chưa được kiểm tra gen.
- Đã xạ trị vùng ngực trong độ tuổi từ 10-30 tuổi.
- Có hội chứng Li-Fraumeni, hội chứng Cowden, hội chứng Bannayan-Riley-Ruvalcaba hoặc có người thân trực hệ thứ nhất mắc một trong những hội chứng này.
Các phương tiện tầm soát ung thư vú gồm:
- Tự khám vú hoặc đến cơ sở y tế để được các bác sĩ thăm khám vú lâm sàng.
- Chụp Xquang tuyến vú hay còn gọi là chụp nhũ ảnh.
- Chụp cộng hưởng từ tuyến vú
Nhìn chung, tất cả phụ nữ từ 25 tuổi trở lên nên thường xuyên tự khám vú để quen dần với hình ảnh và cảm nhận vú bình thường để khi phát hiện vú có vấn đề bất thường sẽ đến cơ sở y tế khám và điều trị kịp thời. Đối với nhũ ảnh và cộng hưởng từ, các khuyến cáo khuyên rằng nên chụp mỗi năm. Tùy vào nhóm nguy cơ mắc ung thư vú của bạn mà bác sĩ sẽ cho bạn lời khuyên về thời điểm nên bắt đầu tầm soát và các phương tiện tầm soát nên được lựa chọn.
Xem thêm: Gói tầm soát ung thư vú
3. Ung thư cổ tử cung
Hơn 99% bệnh nhân ung thư cổ tử cung có nhiễm HPV, trong đó HPV type 16 và type 18 chiếm hơn 70% các trường hợp. Ở Việt Nam và nhiều nước trên thế giới đã sử dụng biện pháp tiêm phòng vắc xin HPV để phòng tránh ung thư cổ tử cung ở phụ nữ. Đây là phương pháp hiệu quả nhất hiện nay trong việc phòng ngừa ung thư cổ tử cung. Tuy nhiên, khi các tế bào ung thư cổ tử cung xuất hiện thì người bệnh có thể được giảm 30% khả năng ung thư xâm lấn nhờ vào việc thực hiện tầm soát ung thư định kỳ.
Đối tượng tầm soát ung thư cổ tử cung là phụ nữ 21-65 tuổi, đã quan hệ tình dục. Trên 65 tuổi có thể ngưng tầm soát nếu đã tầm soát đầy đủ và các kết quả tầm soát bình thường.
Các phương tiện tầm soát ung thư cổ tử cung:
- Xét nghiệm tế bào học cổ tử cung cổ điển hoặc nhúng dịch (Thinprep Pap)
- Xét nghiệm VIA (quan sát cổ tử cung với acid acetic)
- Xét nghiệm VILI (quan sát cổ tử cung với dung dịch Lugol)
- Xét nghiệm HPV DNA : PCR, Realtime PCR
Hiện nay trên thế giới xét nghiệm HPV DNA và xét nghiệm Thinprep Pap là hai phương pháp sàng lọc ung thư cổ tử cung đang được sử dụng rộng rãi nhất. Chúng có thể được dùng riêng lẻ hoặc phối hợp với nhau tùy vào từng độ tuổi và nguy cơ.
4. Ung thư dạ dày
Ung thư phổi là căn bệnh ung thư thường gặp và có tỷ lệ tử vong cao nhất ở cả hai giới. Do vậy, mục tiêu tầm soát ung thư phổi nhằm phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm khi còn có thể chữa khỏi. Các nghiên cứu đã chứng minh việc tầm soát ung thư phổi ở những người có nguy cơ cao mắc bệnh giúp làm giảm tử vong do bệnh.
Đối tượng tầm soát ung thư phổi là những người có tăng nguy cơ mắc ung thư phổi như:
- Người từ 50-80 tuổi có tiền căn hút thuốc lá ít nhất 20 gói.năm (ví dụ sử dụng 1 gói mỗi ngày trong ít nhất 20 năm hoặc 2 gói mỗi ngày trong ít nhất 10 năm), đang hút thuốc lá hoặc đã ngưng hút thuốc lá trong 15 năm qua.
- Người mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính hoặc từng mắc ung thư phổi đã khỏi bệnh hơn 5 năm.
- Người có tiền căn gia đình mắc ung thư phổi.
- Người tiếp xúc với chất độc hại như khói thuốc lá, asbestos, radon, arsenic, chất phóng xạ hay hóa học.
Chụp cắt lớp vi tính phổi liều thấp là phương tiện duy nhất giúp tầm soát ung thư phổi. Xét nghiệm này được khuyến cáo thực hiện mỗi năm đến khi nguy cơ vượt quá lợi ích.
Nội soi dạ dày sàng lọc phát hiện ung thư sớm
5. Ung thư tiền liệt tuyến
Ung thư tuyến tiền liệt là căn bệnh ung thư thường gặp thứ hai ở nam giới. Bệnh này nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm có khả năng chữa khỏi cao.
Nhóm dân số có thể được hưởng lợi ích từ việc tầm soát ung thư tuyến tiền liệt bao gồm:
- Nam giới từ 50 tuổi có nguy cơ trung bình và có kỳ vọng sống thêm kéo dài ít nhất 10 năm.
- Nam giới từ 45 tuổi có nguy cơ cao bao gồm người Mỹ gốc Phi, người có người thân trực hệ thứ nhất như ba, anh trai mắc ung thư tuyến tiền tiệt ở độ tuổi dưới 65.
- Nam giới từ 40 tuổi có nguy cơ rất cao bao gồm người có nhiều hơn một người thân trực hệ thứ nhất mắc ung thư tuyến tiền liệt ở độ tuổi dưới 65.
Phương pháp tầm soát ung thư tuyến tiền liệt là kiểm tra nồng độ PSA trong máu, đây là một dấu ấn sinh học đặc hiệu của tuyến. Xét nghiệm được khuyến cáo thực hiện mỗi 1 đến 2 năm. Khi có dấu hiệu bất thường bác sĩ sẽ thăm khám và siêu âm tuyến tiền liệt qua ngã trực tràng, hoặc chụp cộng hưởng từ để chẩn đoán chính xác tính chất khối u.
6. Sàng lọc ung thư sớm ở đâu uy tín?
Sàng lọc ung thư sớm được coi là biện pháp hoàn hảo trong việc phát hiện và điều trị kịp thời các loại ung thư. Giảm chi phí điều trị, tăng khả năng chữa khỏi và nhất là giảm tỷ lệ tử vong ở người bệnh. Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec luôn triển khai và giới thiệu tới khách hàng GÓI KHÁM VÀ SÀNG LỌC UNG THƯ CÔNG NGHỆ CAO giúp xét nghiệm gen, chẩn đoán hình ảnh, xét nghiệm các chất chỉ thị sinh học phát hiện khối u sớm.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec có nhiều gói sàng lọc ung thư sớm
- Chỉ một lần xét nghiệm gen có thể đánh giá về nguy cơ mắc của 16 loại ung thư phổ biến ở cả nam và nữ (Ung thư phổi, ung thư đại trực tràng, ung thư vú, ung thư cổ tử cung, ung thư dạ dày, ung thư tiền liệt tuyến,….)
- Phát hiện sớm các dấu hiệu manh nha của ung thư thông qua chẩn đoán hình ảnh, nội soi và siêu âm.
- Thao tác khám đơn giản, cẩn thận và chính xác.
- Đội ngũ chuyên gia được đào tạo bài bản nghề, đặc biệt là về ung thư, đủ khả năng làm chủ các ca khám chữa ung thư.
Với trang bị cơ sở vật chất, thiết bị y tế tiên tiến và hiện đại và đội ngũ bác sĩ có chuyên môn sâu và kinh nghiệm dày dặn. Tại Vinmec, quá trình thăm khám trở nên nhanh chóng với kết quả chính xác, tiết kiệm chi phí và thời gian cho người bệnh.
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn