Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Võ Thành Nhân – Trung tâm Tim mạch – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.
Hẹp mạch vành trong thời gian dài sẽ dẫn đến suy tim do cơ tim thường xuyên bị thiếu máu và tình trạng tắc đột ngột sẽ gây nên tình trạng nhồi máu cơ tim gây ra hoại tử một vùng cơ tim, để lại nhiều di chứng nặng nề cho sức khỏe tim mạch như suy tim, hở van tim, loạn nhịp thậm chí là tử vong.
1. Hẹp mạch vành dễ dẫn đến nhồi máu cơ tim
Hẹp mạch vành là khái niệm để chỉ tình trạng dòng máu không thể đến tim đầy đủ do tình trạng hẹp lòng mạch máu nuôi tim (hẹp động mạch vành). Nguyên nhân thường gặp của hẹp mạch vành là do sự xuất hiện của mảng xơ vữa bám vào lòng mạch, gây ra phản ứng viêm, có khả năng lớn dần lên, gây hẹp lòng động mạch và khi vỡ dễ dẫn đến nhồi máu cơ tim, đe dọa tính mạng bệnh nhân.
Đau thắt ngực trái là triệu chứng điển hình và thường xảy ra nhất của bệnh hẹp mạch vành, chủ yếu xảy ra khi gắng sức, xúc động, cảm lạnh. Cảm giác cơn đau giống như có ai bóp vặn, xoắn trong tim, cơn đau có thể lan ra vùng hàm, cẳng tay, cánh tay và theo dọc ngón út bàn tay trái … Biểu hiện đau thường kéo dài 5-10 phút, thường tự hết khi nghỉ ngơi hoặc dùng thuốc hỗ trợ.
Một số trường hợp người cao tuổi, bệnh tiểu đường, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính khi mắc bệnh hẹp mạch vành có thể không biểu hiện triệu chứng đau thắt ngực điển hình như trên, mà thay vào đó là dấu hiệu mệt mỏi hoặc khó thở mỗi khi gắng sức. Đây là nguyên nhân khiến cho bản thân người bệnh và thân nhân ít lưu tâm để ý, dẫn đến chậm trễ trong việc chẩn đoán và điều trị, cho đến khi nhồi máu cơ tim xảy ra thì đã quá muộn.
Nguy cơ nhồi máu cơ tim do hẹp mạch vành
2. Bệnh nhân hẹp mạch vành cần được can thiệp điều trị sớm
Khi phát hiện bệnh hẹp mạch vành, bệnh nhân cần được tiến hành điều trị sớm bằng các phương pháp sau:
2.1. Điều trị hẹp mạch vành không dùng thuốc
Bệnh nhân hẹp mạch vành cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ đối với điều trị không dùng thuốc:
- Tiết thực: Bệnh nhân cần có chế độ ăn kiêng hợp lý theo lời khuyên của bác sĩ điều trị, chẳng hạn như hạn chế bổ sung quá nhiều năng lượng, giảm chất béo động vật (trong lòng đỏ trứng, mỡ động vật).
- Tập thể dục đều đặn: Mức độ vận động thể lực tùy theo thể trạng, tuổi và các bệnh kèm theo. Trung bình nên tập thể dục 30 phút mỗi ngày, đều đặn vào các ngày trong tuần.
- Tuân thủ các chế độ điều trị, đặc biệt với bệnh nhân kèm cao huyết áp, tiểu đường, rối loạn lipid máu.
2.2. Điều trị nội khoa bằng thuốc
Việc sử dụng thuốc cần được thực hiện dưới chỉ định của bác sĩ điều trị trực tiếp cho bệnh nhân:
- Thuốc giãn vành: Thường sử dụng khi bệnh nhân lên cơn đau, trước khi vận động (lên cầu thang, lên dốc).
- Kháng tiểu cầu: Là các thuốc điều trị thường xuyên đối với bệnh hẹp mạch vành, khi không bị loét dạ dày tá tràng hoặc xuất huyết tiêu hoá, ngăn ngừa xảy ra nhồi máu cơ tim.
- Chẹn bêta: Là những thuốc giúp làm giảm nguy cơ nhồi máu cơ tim nhưng tránh sử dụng ở những người nhịp tim chậm (< 60 lần/phút), hen phế quản…
- Thuốc giảm mỡ máu Statin: giúp làm giảm mỡ máu và ổn định mảng xơ vữa.
2.3. Đặt stent mạch vành
Đặt stent mạch vành là phương pháp điều trị ít gây chảy máu, thường được chỉ định thực hiện sau chụp động mạch vành. Thông qua ống thông (catheter), bác sĩ sẽ luồn một dây dẫn nhỏ (có chứa một bong bóng nhỏ ở đầu dây) vào đến vị trí lòng động mạch bị hẹp. Sau đó, bong bóng được bơm phồng lên để mở rộng lòng mạch, và một giá đỡ (stent) được đặt vào để giữ cho lòng mạch không bị hẹp trở lại. Sau khi đặt giá đỡ, người bệnh vẫn phải tuân thủ uống thuốc điều trị như trên trong suốt khoảng thời gian còn lại.
2.4. Phẫu thuật bắc cầu động mạch chủ
Loại can thiệp này thường được áp dụng cho những trường hợp hẹp nhiều nhánh mà không thể nong hay đặt giá đỡ. Bác sĩ sẽ thực hiện nối đoạn trước và sau chỗ hẹp bằng một nhánh mạch máu khác, nhằm giúp dòng máu tránh qua đoạn bị hẹp và lưu thông tiếp tục.
Thủ thuật can thiệp đặt stent mạch vành
3. Can thiệp đặt stent điều trị hẹp mạch vành
Bác sĩ thường chỉ định đặt stent mạch vành trong các trường hợp sau đây:
- Động mạch vành bị hẹp nhiều từ 70% trên phim chụp MSCT mạch vành (chụp cắt lớp điện toán đa lát cắt) hoặc chụp mạch vành can thiệp. Khi đó cần phải tiến hành đặt stent nong động mạch vành. Tuy nhiên, đôi khi trong lúc chụp mạch, các bác sĩ có thể sử dụng các kỹ thuật khác nhằm đánh giá thêm về tổn thương hẹp trước khi quyết định đặt stent.
- Đau thắt ngực ổn định không thể giải quyết được dù đã áp dụng điều trị nội khoa tối ưu.
- Đau thắt ngực ổn định, có kèm bằng chứng của tình trạng thiếu máu cơ tim (như dương tính với xét nghiệm xạ hình tưới máu cơ tim hoặc nghiệm pháp gắng sức) và có tổn thương ở động mạch vành cấp máu cho một vùng cơ tim lớn.
- Đau thắt ngực không ổn định hoặc dấu hiệu nhồi máu cơ tim cấp không có suy tim.
- Nhồi máu cơ tim cấp có suy tim chênh lên.
- Tình trạng đau thắt ngực xuất hiện sau khi làm phẫu thuật cầu nối chủ vành.
- Bệnh nhân có triệu chứng tái hẹp mạch vành sau khi thực hiện can thiệp động mạch vành qua da.
4. Ưu điểm khi thực hiện đặt stent mạch vành tại Vinmec
Với những trường hợp bệnh nhân đã có tiền sử bệnh tim đặc biệt là triệu chứng nhồi máu cơ tim cần được tiến hành điều trị lâu dài và có sự theo dõi sát sao từ bác sĩ, nhất là người cao tuổi. Các triệu chứng đến nhanh và xảy ra đột ngột, cần có biện pháp can thiệp để tránh nguy xấu không đáng có.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park (TP.HCM) áp dụng mô hình điều trị bệnh lý tim mạch trọn gói. Đây là phương thức điều trị đang được thực hiện tại các Trung tâm tim mạch hàng đầu của Mỹ và nhiều quốc gia phát triển khác như Mayo Clinic, Cleveland Clinic, Pennsylvania….
Chương trình điều trị tim mạch trọn gói (BUNDLE PAYMENT) sẽ được áp dụng với 1 trong 4 kỹ thuật:
- Can thiệp TAVI
- Đặt stent can thiệp mạch vành
- Phẫu thuật bắc cầu động mạch chủ
- Phẫu thuật thông liên thất
Dựa theo việc điều trị lâu dài, bác sĩ sẽ chẩn đoán kiểm tra sức khỏe từ đó tư vấn cho người bệnh sử dụng kỹ thuật nào là hợp lý và ký hợp đồng sử dụng gói phù hợp. Hợp đồng bao gồm phương pháp điều trị, thời gian nằm viện, số lần tái khám và mức chi phí cố định mà người bệnh phải chi trả trong suốt quá trình điều trị.
Mô hình điều trị trọn gói là một trong những hoạt động hiện thực hóa chủ trương “Người bệnh là trung tâm” tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec. Ưu điểm vượt trội của mô hình điều trị tim mạch trọn gói tại Vinmec Central Park bao gồm:
- Điều trị đa chuyên khoa: Người bệnh sẽ được lập kế hoạch điều trị toàn diện và xuyên suốt bởi đội ngũ ekip đa chuyên khoa, phối hợp từ nhiều lĩnh vực;
- Phác đồ điều trị được chuẩn hóa theo tiêu chuẩn của các Hiệp hội tim mạch uy tín trên thế giới;
- Người bệnh được tiếp cận trực tiếp với phác đồ tối ưu và phù hợp nhất, tránh phải thử nghiệm nhiều phương pháp điều trị khác nhau gây tốn kém hoặc làm giảm hiệu quả chữa trị;
- Tăng khả năng hồi phục, giảm thời gian nằm viện;
- An tâm về kế hoạch chữa bệnh và chủ động về chi phí điều trị.
Trung tâm Tim mạch Vinmec Central Park là một trong những trung tâm mũi nhọn của Hệ thống Y tế Vinmec, đạt chứng chỉ toàn cầu JCI. Trung tâm được đầu tư trang thiết bị hiện đại và nhân lực được đào tạo bài bản, trong đó có nhiều chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực Tim mạch như:
- Giáo sư, Tiến sĩ, Bác sĩ Võ Thành Nhân: Chuyên gia đầu tiên của Việt Nam về kỹ thuật thay van động mạch chủ qua da (TAVI); đi đầu trong việc triển khai các kỹ thuật tim mạch mới, chuyên sâu: MitraClip, StentGraft…
- Tiến sĩ, Bác sĩ Nguyễn Lương Tấn: Chuyên gia trong lĩnh vực phẫu thuật lồng ngực tim mạch người lớn và trẻ em. Bác sĩ được đào tạo bài bản trong nước và nhiều trung tâm có nền y học hàng đầu thế giới như: Pháp, Úc…
- Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Đức Hiền: Có hơn 12 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tim mạch đặc biệt là phẫu thuật viện Tim mạch và lồng ngực….
Trung tâm Tim mạch Vinmec Central Park đã điều trị thành công trên 98% đối với các trường hợp can thiệp TAVI, mổ tim hở, mổ tim hở không đau bằng phối hợp kỹ thuật ESP, hiệu quả ngay cả với các ca bệnh nặng, cao tuổi. Vinmec Central Park cũng là bệnh viện đầu tiên tại Việt Nam được công nhận là Trung tâm can thiệp TAVI độc lập tiêu chuẩn Mỹ.
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn