Gãy mỏm khuỷu tay điều trị thế nào?

Gãy mỏm khuỷu tay là 1 loại gãy xương nội khớp thường do chấn thương trực tiếp, chiếm tỷ lệ 5,65% tổng số ca gãy xương nội khớp. Việc điều trị gãy xương mỏm khuỷu tay khá phức tạp, có thể cần phẫu thuật do chấn thương thường gây di lệch nhiều và trật khớp.

1. Tổng quan

1.1. Gãy mỏm khuỷu tay là gì?

Mỏm khuỷu tay là nơi bám của gân cơ tam đầu cánh tay. Gãy xương mỏm khuỷu tay là chấn thương phức tạp khi gãy 1 hoặc nhiều hơn trong 3 xương cánh tay, nơi các xương tụ lại tạo thành khớp khuỷu tay.

Tình trạng gãy, chấn thương thường xảy ra khi bệnh nhân ngã với tư thế cánh tay duỗi thẳng với bàn tay để mở. Các nguyên nhân có thể dẫn đến gãy xương mỏm khuỷu tay bao gồm:

• Chấn thương thể thao (trượt ván, bóng chuyền…)
• Tai nạn (ngã, va chạm khi lái ôtô, xe máy)
• Bị tác động, lực đánh trực tiếp khiến khuỷu tay bị đập mạnh.
• Bất kỳ tổn thương nào ảnh hưởng đến khuỷu tay, cổ tay, bàn tay hoặc vai đều có thể ảnh hưởng đến vấn đề chuyển động, chức năng thần kinh và mạch máu các vùng lân cận.

1.2. Phân loại gãy mỏm khuỷu tay

Theo phân loại Schater, gãy mỏm khuỷu tay có thể chia làm 6 loại:

• Gãy ngang.
• Gãy ngang có lún, vỡ nhiều mảnh nhỏ.
• Gãy chéo
• Gãy nát
• Gãy chéo xoắn.
• Gãy trật (kèm trật khớp).

Theo phân loại Mayo, gãy xương mỏm khuỷu tay có thể chia làm các cấp độ:

• Cấp 1: Gãy không di lệch, không kèm mảnh rời.
• Cấp 2: Gãy không di lệch, kèm theo nhiều mảnh rời.
• Cấp 3: Gãy di lệch không có mảnh rời.
• Cấp 4: Gãy di lệch, gãy nhiều mảnh.
• Cấp 5: Gãy không vững, không có mảnh rời.
• Cấp 6: Gãy không vững, kèm nhiều mảnh.

2. Các biện pháp chẩn đoán

Gãy xương ở khu vực khuỷu tay có nguy cơ biến chứng nghiêm trọng, hạn chế hoạt động hay thậm chí là tàn phế. Nếu nghĩ khuỷu tay có dấu hiệu bị gãy, bạn nên đến bệnh viện cấp cứu ngay lập tức. Để chẩn đoán xác định gãy xương mỏm khuỷu tay, bác sĩ có thể thực hiện các biện pháp:

• Thăm khám lâm sàng toàn diện để đảm bảo tình trạng hoạt động của các mạch máu và dây thần kinh.
• Chụp X-quang cơ bản hoặc chụp chuyên biệt với góc chụp từ phía trước và mặt bên.
• Các chẩn đoán hình ảnh khác như tia X, siêu âm, chụp CT scan và MRI tuy ít được chỉ định nhưng thỉnh thoảng cũng được tiến hành để cung cấp hình ảnh đầy đủ hơn của khuỷu tay bị thương.
• Nếu bác sĩ nghi ngờ động mạch vùng khuỷu tay bị tổn thương có thể sẽ chỉ định chụp thêm động mạch đồ.

3. Các biện pháp điều trị

Nhiều bệnh nhân thắc mắc gãy xương khuỷu tay bao lâu thì lành. Nhìn chung quá trình hồi phục gãy xương mỏm khuỷu tay còn tùy thuộc vào loại chấn thương và bệnh nhân là trẻ em hay người lớn. Các phương pháp điều trị cũng đa dạng tương tự:

3.1. Phẫu thuật KHX

Phẫu thuật thường được chỉ định đối với những trường hợp gãy mỏm khuỷu tay phức tạp như có vết thương hở, gãy nhiều phần xương, di lệch…Ở phương án này, không chỉ xương cần được chỉnh sửa mà còn cần làm sạch ổ gãy để tránh nhiễm trùng.

Các bước tiến hành phẫu thuật:

• Bệnh nhân được đặt nằm ngửa, đặt tay vuông góc với thân người, ôm tay qua ngực.
• Tiến hành gây tê đám rối thần kinh cánh tay hoặc gây mê.
• Bác sĩ rạch khoảng 10-20cm tại đường sau xương trụ và qua mỏm khuỷu tay, bộc lộ rõ đầu trên xương trụ và ổ gãy mỏm khuỷu, khớp quay trụ trên.
• Tiến hành làm sạch cấu trúc gãy và khúc khuỷu.
• Đặt lại xương, khớp khuỷu, khớp quay trụ trên rồi đóng kim Kirschner và chỉ thép hoặc đặt nẹp vít ôm mỏm khuỷu.
• Trường hợp gãy phức tạp kèm trật khớp có thể cố định khớp quay trụ, khớp khuỷu bằng kim Kirschner trong 304 tuần.
• Kiểm tra lại ổ gãy, cầm máu và bơm rửa kỹ.
• Đặt dẫn lưu nếu cần, rút sau 24-48 giờ.
• Khâu phục hồi các lớp theo giải phẫu và băng vô khuẩn.
• Sau mổ bệnh nhân có thể đặt treo tay hoặc nẹp bột cánh cẳng bàn tay khuỷu 90o trong 2-3 tuần.

3.2. Bó bột hoặc nẹp vít

Thường áp dụng cho trường hợp gãy không di lệch. Bệnh nhân sẽ được bó bột cánh – cẳng tay gấp khuỷu trong khoảng 4 tuần. Tuy nhiên bác sĩ hiếm khi áp dụng phương pháp này vì nếu khuỷu tay bị sưng bên trong bột có thể gây tổn thương thần kinh và mạch máu.

Gãy có di lệch hướng đến việc điều trị bằng phẫu thuật KHX nẹp vít bằng đinh chỉ ép hoặc nẹp khóa. Nẹp cho khuỷu tay thường dài từ gần vai đến bàn tay giữ cho khuỷu tay cố định không quay hay gập, những chuyển động này có thể làm xương gãy khó liền hoặc gây trật khớp.

3.3. Dùng thuốc theo chỉ định

Các loại thuốc được chỉ định thường là:

• Kháng sinh.
• Kháng viêm.
• Giảm đau (cơn đau nhẹ dùng thuốc uống, cơn đau trung bình đến nặng dùng thuốc tiêm cơ hoặc tĩnh mạch)
• Cầm máu
• Tiêm ngừa uốn ván (nếu vết thương hở hoặc có xây xát da).

Khi bị gãy mỏm khuỷu tay, người nhà nên đưa người bệnh đi thăm khám để được chẩn đoán xác định vị trí bị gãy xương và mức độ gãy, từ đó có lựa chọn điều trị thích hợp nhất.

Trung tâm Chấn thương chỉnh hình & Y học thể thao – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City là chuyên khoa chuyên điều trị các chấn thương và tình trạng bệnh liên quan đến hệ thống cơ xương khớp và dây chằng.

Trung tâm có thế mạnh chuyên môn trong phẫu thuật, điều trị các bệnh lý:

• Thay thế một phần hoặc toàn bộ đoạn xương và khớp nhân tạo;
• Thay khớp háng, gối, khuỷu tay;
• Thay khớp vai đảo ngược, các khớp nhỏ bàn ngón tay đầu tiên và duy nhất tại Việt Nam;
• Phẫu thuật nội soi khớp tái tạo và sửa chữa các tổn thương dây chằng, sụn chêm;
• Ung thư xương, u xương và mô mềm cơ quan vận động;
• Phục hồi chức năng chuyên sâu về Y học thể thao;
• Phân tích vận động để chẩn đoán, theo dõi và cải thiện thành tích cho các vận động viên; chẩn đoán và hỗ trợ phục hồi cho người bệnh.

Trung tâm đang áp dụng các công nghệ hiện đại, tối tân vào điều trị như công nghệ tái tạo hình ảnh 3D và in 3D xương, khớp nhân tạo, công nghệ trợ cụ cá thể hóa được chế tạo và in 3D, công nghệ chế tạo và ứng dụng xương khớp nhân tạo bằng các vật liệu mới, kỹ thuật phẫu thuật chính xác bằng Robot.

Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn