Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Vũ Quốc Ánh – Bác sĩ Nhi khoa – Khoa Nhi – Sơ sinh – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng. Bác sĩ Ánh đã có kinh nghiệm gần 10 năm là bác sĩ nội trú và bác sĩ điều trị tại Bệnh viện Trung ương Huế và Bệnh viện Phụ sản Nhi Đà Nẵng. Thế mạnh của bác là chuẩn đoán và điều trị bệnh lý Nhi; hồi sức, cấp cứu Nhi.
Bệnh đậu mùa gây tử vong ở 30% trường hợp bị bệnh. Các triệu chứng sớm bao gồm sốt cao và mệt mỏi. Sau đó, virus gây ra phát ban đặc trưng, đặc biệt là ở mặt, cánh tay và chân. Các đốm trở nên chứa đầy chất lỏng trong suốt, chuyển thành mủ, và sau đó tạo thành một lớp vỏ, cuối cùng khô lại và rơi ra.
1. Triệu chứng của bệnh đậu mùa qua các giai đoạn
1.1 Giai đoạn ủ bệnh
Giai đoạn này có thể kéo dài từ 7 đến 19 ngày (mặc dù thời gian trung bình là 10 đến 14 ngày).
Ở giai đoạn này, bệnh không lây. Thời gian ủ bệnh là khoảng thời gian virus ở trong cơ thể người trước khi họ nhìn hoặc cảm thấy bị bệnh. Giai đoạn này thường không có triệu chứng.
1.2 Giai đoạn khởi phát
Giai đoạn này kéo dài từ 2 đến 4 ngày.
Bệnh đậu mùa có thể truyền nhiễm trong giai đoạn này, nhưng dễ lây nhất trong 2 giai đoạn tiếp theo (phát ban sớm và phát ban mủ – vảy).
Các triệu chứng đầu tiên bao gồm:
- Sốt cao
- Đau đầu và cơ thể
- Buồn nôn. nôn
Vào thời điểm này, cơ thể bắt đầu có biểu hiện bệnh.
1.3 Giai đoạn phát ban sớm
Giai đoạn này kéo dài khoảng 4 ngày. Đây là giai đoạn bệnh đậu mùa dễ lây nhất. Phát ban bắt đầu bằng những đốm đỏ nhỏ trên lưỡi và trong miệng. Những đốm này thay đổi thành vết loét vỡ ra và lây lan một lượng lớn virus vào miệng và cổ họng. Bệnh nhân tiếp tục bị sốt.
Khi các vết loét trong miệng bắt đầu vỡ ra, phát ban sẽ xuất hiện trên da, bắt đầu trên mặt và lan sang cánh tay và chân, sau đó đến tay và chân. Thông thường, nó lây lan đến tất cả các bộ phận của cơ thể trong vòng 24 giờ. Lúc này, cơn sốt bắt đầu giảm và người bệnh có thể bắt đầu cảm thấy tốt hơn.
Đến ngày thứ tư, các vết loét trên da chứa đầy một chất lỏng đục và thường có một vết lõm ở trung tâm.
Giai đoạn phát ban giữa thủy đậu và đậu mùa khác nhau
1.4 Giai đoạn phát ban – mủ – vảy
Giai đoạn này kéo dài khoảng 10 ngày.
Giai đoạn này người bệnh vẫn có khả năng lây bệnh. Các vết loét trở thành mụn mủ (nổi lên mạnh mẽ, thường tròn và chắc khi chạm vào). Sau khoảng 5 ngày, mụn mủ bắt đầu hình thành lớp vỏ và sau đó đóng vảy. Đến cuối tuần thứ hai sau khi phát ban xuất hiện, hầu hết các vết loét đã đóng vảy.
1.5 Giai đoạn rơi vảy
Giai đoạn này kéo dài khoảng 6 ngày. Các vảy bắt đầu rơi ra, để lại dấu vết trên da. Ba tuần sau khi phát ban xuất hiện, hầu hết các vảy sẽ rơi ra.
1.6 Giai đoạn hết vảy
Bệnh không còn khả năng lây lan.
Bốn tuần sau khi phát ban xuất hiện, tất cả các vảy nên đã rơi ra. Một khi tất cả các vảy đã rơi ra, người bệnh không còn khả năng truyền bệnh cho người khác.
2. Bệnh đậu mùa lây bệnh mạnh nhất vào giai đoạn nào?
Giai đoạn phát ban sớm là giai đoạn dễ lây bệnh nhất. Giai đoạn này kéo dài khoảng 4 ngày với các biểu hiện: xuất hiện các đốm đỏ ở lưỡi và trong miệng, phát ban toàn thân kèm theo sốt.
Tốc độ truyền bệnh đậu mùa thường chậm hơn so với các bệnh như sởi hoặc thủy đậu. Bệnh nhân lây truyền bệnh đậu mùa chủ yếu cho các thành viên trong gia đình và bạn bè vì vào thời điểm bệnh nhân truyền nhiễm, họ thường bị bệnh và nằm trên giường; dịch lớn trong trường học là không phổ biến.
3. Làm thế nào để phòng bệnh đậu mùa?
Tiêm vacxin phòng tránh bệnh đậu mùa hiệu quả nhất
Vắc-xin đậu mùa bảo vệ con người khỏi bệnh đậu mùa bằng cách giúp cơ thể họ phát triển khả năng miễn dịch với bệnh đậu mùa. Vắc-xin được sản xuất từ một loại vi-rút có tên là vaccinia, là một loại poxvirus tương tự như virus gây bệnh đậu mùa, nhưng ít gây hại hơn. Vắc-xin đậu mùa có chứa vi-rút vắc-xin sống, không phải là vi-rút bị giết hoặc suy yếu như nhiều loại vắc-xin khác.
Đối với hầu hết những người có hệ thống miễn dịch khỏe mạnh, vắc-xin virus sống là hiệu quả và an toàn. Đôi khi một người tiêm vắc-xin virus sống gặp các triệu chứng nhẹ như phát ban, sốt và đau đầu. Ở một số nhóm người, các biến chứng do virus vaccinia gây ra có thể nghiêm trọng.
Các loại vắc-xin virus sống khác hiện đang được sử dụng bao gồm sởi, quai bị, rubella và thủy đậu.
Tiêm phòng bệnh đậu mùa có thể bảo vệ bạn khỏi bệnh đậu mùa trong khoảng 3 đến 5 năm. Sau thời gian đó, khả năng bảo vệ giảm đi. Nếu bạn cần bảo vệ lâu dài, bạn có thể cần tiêm vắc-xin tăng cường.
Trong lịch sử, vắc-xin có hiệu quả trong việc ngăn ngừa nhiễm đậu mùa ở 95% những người được tiêm phòng. Ngoài ra, vắc-xin đã được chứng minh là ngăn ngừa hoặc làm giảm đáng kể tình trạng nhiễm trùng khi được tiêm trong vòng vài ngày sau khi một người tiếp xúc với vi-rút variola.
Là lĩnh vực trọng điểm của hệ thống Y tế Vinmec, Khoa Nhi luôn mang lại sự hài lòng cho Quý khách hàng và được các chuyên gia trong ngành đánh giá cao với:
- Quy tụ đội ngũ y bác sĩ hàng đầu về Nhi khoa: gồm các chuyên gia đầu ngành, có trình độ chuyên môn cao (giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ, thạc sĩ), giàu kinh nghiệm, từng công tác tại các bệnh viện lớn như Bạch Mai, 108.. Các bác sĩ đều được đào tạo bài bản, chuyên nghiệp, có tâm – tầm, am hiểu tâm lý trẻ. Bên cạnh các bác sĩ chuyên khoa Nhi trong nước, khoa Nhi còn có sự tham gia của các chuyên gia nước ngoài (Nhật Bản, Singapore, Úc, Mỹ) luôn tiên phong áp dụng những phác đồ điều trị mới nhất và hiệu quả nhất.
- Dịch vụ toàn diện: Trong lĩnh vực Nhi khoa, Vinmec cung cấp chuỗi các dịch vụ khám – chữa bệnh liên hoàn từ Sơ sinh đến Nhi và Vaccine,… theo tiêu chuẩn Quốc tế để cùng bố mẹ chăm sóc sức khỏe bé từ khi lọt lòng đến tuổi trưởng thành
- Kỹ thuật chuyên sâu: Vinmec đã triển khai thành công nhiều kỹ thuật chuyên sâu giúp việc điều trị các căn bệnh khó trong Nhi khoa hiệu quả hơn: phẫu thuật thần kinh – sọ, ghép tế bào gốc tạo máu trong điều trị ung thư.
- Chăm sóc chuyên nghiệp: Ngoài việc thấu hiểu tâm lý trẻ, Vinmec còn đặc biệt quan tâm đến không gian vui chơi của các bé, giúp các bé vui chơi thoải mái và làm quen với môi trường của bệnh viện, hợp tác điều trị, nâng cao hiệu quả khám chữa bệnh.
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn